Vùng biển phía Đông Thái Bình Dương đang nóng lên khiến hiện tượng El Nino có thể xảy ra ngang với mức đỉnh điểm vào năm 1997 và gây ra nhiều thiên tai bất ngờ.
El Nino năm 2015 sẽ có "sức tàn phá lớn" nhất trong lịch sử
Theo những dự báo mới nhất được công bố ngày 13/8 của Trung tâm Dự báo Khí tượng của Cục Hải dương và Khí tượng Quốc gia Mỹ (NOAA), El Nino năm 2015 sẽ “có sức tàn phá lớn”.
Hậu quả của một trận lở đất tại Mỹ khi El Nino xảy ra vào năm 1997.
“Có hơn 90% khả năng cho thấy El Nino sẽ còn diễn ra tại Bắc Bán Cầu vào mùa Đông năm 2015-2016 và khoảng 85% khả năng hiện tượng này sẽ kéo sang mùa xuân năm sau”, NOAA cho biết.
Hiện tượng thời tiết này được nhiều người biết đến vào năm 1997. Nó đã gây ra lũ lụt nặng nề ở miền Tây nước Mỹ và hạn hán ở Indonesia. Nó được cho là đã gây ra bệnh dịch ở châu Phi và làm tăng giá cà phê trên khắp thế giới.
El Nino là gì và nguyên nhân do dâu?
El Nino là hiện tượng nóng lên ở phía Đông Thái Bình Dương, chủ yếu tập trung ở vùng xích đạo. Ta có thể thấy rằng trong ảnh dưới, phần màu đỏ thẫm cho thấy nhiệt độ cao bất thường của nước biển.
Khu vực màu đỏ thể hiện nhiệt độ mặt biển ấm hơn bình thường. (Ảnh chụp vệ tinh của Trái Đất.)
Những dòng biển ấm này thường chảy sang phía Tây của đại dương bởi những cơn gió thổi từ Đông sang Tây, qua đó giúp chúng đến với những nơi như Indonesia và Úc.
Nhưng khi El Nino xảy ra, gió thổi chậm và có thể đổi hướng, khiến cho dòng nước biển nóng chảy ngược về phía Đông và đến vùng Nam Mỹ.
El Nino xảy ra cách nhau từ 2 đến 7 năm với mức độ nghiêm trọng khác nhau, và biển ở phía Đông Thái Bình Dương có thể sẽ nóng hơn 4 độ C so với bình thường.
Chuyện gì sẽ xảy ra khi có El Nino?
Nếu nghiêm trọng, El Nino sẽ làm nóng bầu khí quyển và thay đổi dòng đối lưu trên toàn cầu, cụ thể là luồng khí áp trên Thái Bình Dương sẽ mạnh hơn và khiến nhiều cơn bão lớn xảy ra ở phía Tây nước Mỹ, đặc biệt là ở bang California.
Không chỉ có vậy, tại Bắc Mỹ và Nam Mỹ sẽ có nhiều trận mưa lớn, còn tại phía Nam Á và Úc sẽ xuất hiện tình trạng khô hạn bất thường, dẫn đến hạn hán.
El Nino cũng có ảnh hưởng đến những mùa bão biển trên khắp Trái Đất. Phía Đông Thái Bình Dương càng nóng thì càng có nhiều bão. Tuy nhiên, Đại Tây Dương sẽ có rất ít bão do có ít khí áp khiến các bão không thể hình thành.
Trong khi đó, phía Tây Thái Bình Dương sẽ phải hứng chịu những trận bão biển cường độ cao, và trong năm 2015 đã có đến 5 siêu bão hình thành tại đây, trong khi vào những năm khác sẽ chỉ có một cơn.
Không chỉ có thời tiết, nước biển ấm lên sẽ khiến các loài cá nước lạnh di cư sang những vùng khác, khiến cho ngành thủy hải sản ở các nước Mỹ Latinh gặp khủng hoảng nghiêm trọng. Hiện tượng này được các ngư dân chứng kiến và đặt lên là El Nino (nghĩa là “Chúa hài đồng” trong tiếng Tây Ban Nha) bởi nó thường xuất hiện vào những ngày Giáng sinh.
Liệu El Nino lần này có tệ hơn năm 1997?
Chỉ số Nino trên Đại dương (ONI) ám chỉ nhiệt độ bề mặt nước biển ở những vùng biển nhiệt đới ở Thái Bình Dương. Nếu ONI bằng 0 thì tình trạng bình thường, ONI dương thì biển đang ấm lên và ngược lại. Nếu ONI có giá trị cao hơn 0,5, đó là khi El Nino xuất hiện và nếu nó đạt đến 1,5 thì hiện tượng này đã trở nên nghiêm trọng.
El Nino có sức tán phá mạnh nhất xảy ra vào những năm 1997 – 1998, khi ONI bằng 2,3. Chỉ số ONI vào thời điểm hiện tại là 1,0, tuy nhiên nó đang tăng lên trong vòng bốn tháng qua. Gần như mọi dự đoán đều nói rằng El Nino năm nay sẽ vượt quá ngưỡng 2,0 và nhiều người tin rằng đây sẽ là đợt El Nino mạnh nhất kể từ khi bắt đầu theo dõi vào những năm 1950.
El Nino năm 1997 diễn ra như thế nào?
Viễn cảnh một đợt El Nino có cường độ mạnh kỷ lục có thể xảy ra là rất đáng lo ngại, bởi đợt El Nino năm 1997 đã gây ra những hiện tượng thời tiết khiến khoảng 23.000 người bị chết và ước tính thiệt hại vật chất lên đến 45 tỉ USD.
Hậu quả của một trận lụt tại Mỹ khi El Nino diễn ra vào năm 1982.
Nhiều vùng Nam Mỹ đã phải ứng chịu những đợt mưa rào và lở đất. Còn ở phía bên kia Thái Bình Dương, Indonesia ghi nhận đợt hạn hán khủng khiếp đã khiến nhiều cánh rừng ở Đông Nam Á bốc cháy. 35 hạt ở bang California (Mỹ) đã phải hứng chịu mưa lớn khiến lũ lụt và lở đất diễn ra.
Trái Đất cũng nóng lên khi El Nino diễn ra. Năm 1998 trở thành năm nóng nhất ghi nhận được vào thời điểm đó, và năm 2015 gần như chắc chắn sẽ trở thành năm nóng nhất trong lịch sử.
Nếu El Nino còn tiếp tục trở nên nghiêm trọng hơn, gần như chắc chắn rằng các nước Nam Mỹ sẽ có tỉ lệ mưa và lũ lụt trên mức trung bình trong vào 6 – 9 tháng tới, trong khi các nước như Úc và Indonesia sẽ gặp hạn hán nặng nề.
Biến đổi khí hậu có phải là nguyên nhân dẫn đến El Nino?
Ảnh hưởng của hiện tượng khí hậu toàn cầu thay đổi đối với El Nino vẫn còn là điều đang được tranh luận. Một số nghiên cứu nói rằng mặc dù nhìn chung El Nino sẽ không xảy ra thường xuyên, số lượng El Nino “nghiêm trọng” sẽ nhiều hơn gấp 2 lần.
Một trong những vấn đề của khí hậu nóng lên là những hiện tượng thời tiết bất ngờ sẽ xảy ra, bởi thời tiết nóng sẽ khiến lượng nước trong khí quyền cao hơn. Điều này có thể khiến những trận lụt do El Nino gây ra nặng nề hơn trước rất nhiều.