Các nhà khảo cổ học hiện đã hiểu rõ hơn lý do tại sao nghi thức nhổ răng lại được thực hiện ở Đài Loan thời cổ đại và các nơi khác ở châu Á và với lý do rất... khác người.
Trong khi việc nhổ răng đã được ghi nhận trên toàn thế giới, thì nó thường liên quan tới các cộng đồng Nam Đảo đầu tiên, bao gồm những người ở Đài Loan, Đông Nam Á và Polynesia.
Ví dụ về việc cắt bỏ răng trên hai bộ xương. Mũi tên chỉ vào những chiếc răng đã được nhổ. (Ảnh: Cheng-hwa Tsang)
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu khảo cổ học ở châu Á số tháng 12 năm 2024, quy trình này lần đầu tiên được giới thiệu ở khu vực này vào khoảng 4.800 năm trước, trong thời kỳ đồ đá mới và tiếp tục cho đến đầu thế kỷ 20 . Nó bao gồm việc nhổ những chiếc răng khỏe mạnh, bao gồm cả răng cửa và răng nanh, mà không cần gây mê. Sau đó, các hố chân răng được lấp đầy bằng tro để ngăn chảy máu và viêm.
Sau khi thu thập dữ liệu từ hơn 250 địa điểm khảo cổ trên khắp châu Á, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 47 địa điểm có chứa các ngôi mộ từ thời kỳ đồ đá mới (cách đây 4.800 đến 2.400 năm) đến thời kỳ đồ sắt (cách đây 2.400 đến 400 năm) mà người trong mộ bị mất răng. Nghi thức này được áp dụng đồng đều ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, đến những năm 1900, nó phổ biến hơn ở nhóm sau. Và không chỉ người lớn mới nhổ răng; trẻ em cũng vậy.
Biểu hiện thẩm mỹ
Lý do chính khiến mọi người trải qua thủ thuật này là vì thẩm mỹ - vì "biểu hiện thẩm mỹ", các nhà nghiên cứu cho biết. Họ xác định điều này dựa trên các ví dụ được đưa ra trong tài liệu lịch sử và tài liệu hiện đại hơn.
"Động lực đầu tiên và được nhắc đến nhiều nhất là sự làm đẹp, xuất phát từ mong muốn phân biệt bản thân với các đặc điểm trên khuôn mặt của động vật, cũng như tăng sức hấp dẫn cá nhân, đặc biệt là đối với người khác giới", các tác giả viết trong nghiên cứu. "Một lời chứng thú vị nhấn mạnh đến việc theo đuổi hình ảnh lưỡi đỏ thẫm thò ra qua khe hở của hàm răng sáng bóng".
Thử thách lòng dũng cảm
Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng việc nhổ răng được coi là một "cuộc thử thách lòng dũng cảm" cũng như là một biện pháp phòng ngừa.
Ngoài ra, "Người dân địa phương tin rằng việc nhổ răng có thể làm giảm đau khi xăm mình hoặc làm giảm khó khăn trong việc phát âm", các tác giả viết. "Trong nhiều trường hợp, kết quả có thể nhìn thấy được coi là bằng chứng của lòng dũng cảm hoặc thước đo sự trưởng thành".
Một lý do khác, lấy từ các ghi chép dân tộc học ở Borneo và các mô tả lịch sử từ phía tây nam Trung Quốc, có thể là nếu một người bị khóa hàm, việc nhổ răng có thể giúp cho việc đưa thức ăn và thuốc cho họ dễ dàng hơn.
"Lý do thực tế nhất để cứu sống bệnh nhân nhổ răng có thể giải thích cho sự dai dẳng của nó, mặc dù thủ thuật này rất đau đớn", các nhà nghiên cứu viết. "Mặc dù các trường hợp bị cứng hàm có thể rất hiếm, nhưng việc chăm sóc phòng ngừa khi nhổ răng đã vượt trội hơn các triển vọng tử vong".