Cá đá vây đen ở Nam Cực (Chaenocephalus aceratus) là một loài động vật phi thường sống trong môi trường biển lạnh nhất Trái Đất và có thể sống sót ở nhiệt độ dưới điểm đóng băng của nước ngọt.
Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế gần đây đã lập bản đồ hơn 30.000 gene của cá, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Ecology & Evolution.
Dự án mới nhất có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về cách thức động vật thích nghi với môi trường khắc nghiệt như vậy trong quá trình tiến hóa của chúng.
Loài cá kì lạ ở Nam Cực có những khả năng đặc biệt.
Trong những loài cá độc đáo, các nhà khoa học đã bị loài cá Chaenocephalus aceratus và các chi khác trong họ cá đá gây hoang mang, do thực tế chúng là loài động vật có xương sống duy nhất thiếu gene hemoglobin chức năng. Điều này có nghĩa là cơ thể của chúng không tạo ra các tế bào hồng cầu mang oxy trong máu. Kết quả là, máu của chúng có màu trắng ma quái.
Về cơ bản, loài cá này tồn tại trong tình trạng thiếu máu liên tục. Ngoài ra, cá đá có trái tim quá khổ và xương của chúng có mất độ khoáng chất rất thấp.
Nếu con người có những đặc điểm này, chắc chắn bác sĩ có thể sẽ kết luận rằng họ đang mắc một căn bệnh hoặc rối loạn. Tuy nhiên, những đặc điểm này rất cần thiết cho sự sống sót của cá đá.
Loài cá đá này đã chuyển hướng từ dòng dõi tạo ra cá gai khoảng 77 triệu năm trước. Kể từ đó, cá đá đã đạt được một số tính năng quan trọng.
Đơn cử là việc chúng đã phát triển khả năng sản xuất các protein hoạt động như một loại "chất chống đông", giúp chúng tồn tại khi Nam Đại Dương nguội lạnh.
Cá đá cũng đã mất nhiều tính năng trong quá trình tiến hóa của chúng, bao gồm các bộ gene liên quan đến nhịp sinh học. Chúng biến mất khi loài cá đá quen với một môi trường nơi mùa hè và mùa đông liên quan đến ánh sáng hoặc bóng tối liên tục trong nhiều tháng.
Theo một đồng tác giả của nghiên cứu, John Postlethwait từ Đại học Oregon, điều tra bộ gene của loài cá băng thậm chí có thể có ý nghĩa đối với kiến thức của chúng ta về cơ thể con người.
"Hiểu được những đặc điểm này phát sinh theo thời gian tiến hóa ở cá đá có thể giúp chúng ta đánh giá cao những đặc điểm tương tự như loãng xương, giảm khả năng tạo tế bào máu, các vấn đề của hệ tuần hoàn, bệnh béo phì phát sinh ở người già trong thời gian phát triển”, John Postlethwait cho biết.