Cục An toàn Thực phẩm Bộ Y tế cho biết, có rất nhiều loại sứa biển. Một số loại sứa có chứa độc tố rất mạnh, cần phải chế biến sứa biển đúng cách trước khi ăn, không nên sử dụng sứa biển tươi chưa qua chế biến bởi độc tố trong sứa tươi có thể gây nguy hại tới tính mạng người ăn, kể cả những loại sứa đã được chế biến.
Điều cần biết khi ăn sứa
Theo các chuyên gia của Viện Hải Dương học Nha Trang, nếu đi tắm biển, khi nhìn thấy những con sứa biển dù rất bắt mắt nhưng nên tránh xa chúng để tránh bị dính nọc độc từ sứa. Sứa là động vật không có xương sống, sống ở biển hay những nơi nước mặn. Sứa còn sống chứa nhiều độc tố và khi chạm phải, con người sẽ bị dị ứng.
Độc tố của sứa biển thường tập trung ở các xúc tu, chúng sử dụng các tế bào châm được gọi là nematocyst. Các tế bào này đều rất nhỏ và có độc. Một số loài sứa có đến hàng triệu nematocyst trong xúc tu, được sử dụng khi sứa bắt mồi và tự bảo vệ.
Sứa biển là món ăn mát, bổ được sử dụng để chế biến một số món hợp với ngày hè.
Ngộ độc sứa biển nguy hại tính mạng
Thể nhẹ
Khi bị sứa cắn, các độc tố này sẽ ngấm qua da người xâm nhập vào cơ thể. Nếu nhẹ, nạn nhân chỉ có phản ứng ngoài da, tại chỗ nổi rát, mẩn đỏ và ngứa nhiều, toàn thân sẽ cảm thấy khó chịu. Tuy nhiên không nên quá lo lắng trong trường hợp này.
Thể tối cấp
Tai biến xảy ra tức thì sau khi độc tố của sứa biển xâm nhập vào máu nạn nhân. Nạn nhân nôn nao, nhức đầu, tức ngực, tím tái, vã mồ hôi, khó thở nhanh, buồn nôn, nôn khan, đau bụng và tiêu lỏng nhiều lần, mạch nhanh, nhỏ, huyết áp tụt.
Nạn nhân đi vào trạng thái lơ mơ, nhiều khi co giật, có thể hôn mê cần đưa ngay vào bệnh viện để chống sốc phản vệ.
Thể cấp hay bán cấp
Sau chừng 15 phút chạm phải sứa, nạn nhân ngứa ở bàn tay, bàn chân, trên da nổi ban đỏ từng vùng, nổi mày đay toàn thân, phù quineke ở mắt, môi, mặt, thanh quản nên ngạt thở, mạch nhanh, yếu.
Tim đập nhanh đều, huyết áp hạ thấp, ho khan, khó thở khò khè. Thanh quản phù gây khó thở. Nạn nhân buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, chảy nước mắt, chảy nước mũi, vã mồ hôi. Đây là biểu hiện sốc phản vệ, cần đưa ngay vào bệnh viện chống sốc.
Ai không nên ăn sứa biển?
Theo các chuyên gia của Cục An toàn Thực phẩm Bộ Y tế, sứa biển là món ăn bổ, mát và được sử dụng để chế biến một số món hợp với ngày hè như: gỏi, nộm sứa, lẩu, canh, bún sứa... Tuy nhiên, không được cho trẻ em dưới 8 tuổi ăn sứa, kể cả những loại sứa đã được chế biến. Bởi đây là lứa tuổi vô cùng nhạy cảm, sức đề kháng còn kém, nếu ăn sứa sẽ rất dễ bị dị ứng hoặc ngộ độc. Do vậy, các bậc phụ huynh cần chú ý điều này khi đưa gia đình đi du lịch nghỉ mát ở biển hoặc trong những bữa ăn thường ngày.
Bên cạnh đó, có một số nhóm người cũng không nên dùng sứa biển, kể cả loại đã được chế biến cẩn thận và nấu chín, bao gồm:
- Những người bị dị ứng với hải sản;
- Người mới ốm dậy;
- Người bị suy nhược cơ thể;
- Người đã từng bị ngộ độc thực phẩm trong quá khứ.
Để đảm bảo phòng chống ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân không sử dụng sứa biển tươi chưa qua chế biến làm thức ăn, làm gỏi ăn sống.
Cách chế biến sứa biển thành món ngon, an toàn
Để đảm bảo phòng chống ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân không sử dụng sứa biển tươi chưa qua chế biến làm thức ăn, làm gỏi ăn sống.
Đặc biệt không sử dụng sứa (kể cả sứa đã qua chế biến) làm thức ăn cho trẻ em. Chỉ sử dụng sứa biển đã qua chế biến đúng cách.
Quá trình chế biến sứa tươi phải được ngâm qua 3 lần trong nước muối và phèn, khi nào thịt sứa chuyển sang mầu đỏ nhạt hoặc vàng nhạt thì mới đem sử dụng để chế biến làm thức ăn. Không nên ăn sứa biển trong mùa sinh sản của chúng, vì thời điểm này sứa tích lũy rất nhiều độc tố trong cơ thể. Lưu ý không cho trẻ em ăn thịt sứa để phòng ngừa tiêu chảy.
Ngoài ra, khi bạn ăn sứa đã được ép khô, loại này thường được bán nhiều trong các cửa hàng hay siêu thị, tốt hơn hết bạn cũng nên rửa thật sạch trước khi chế biến. Cách làm này có thể giúp hạn chế những hóa chất được dùng trong quá trình sơ chế sứa, tốt cho sức khỏe hơn.