Các nhà khoa học vừa tìm thấy loài kỳ giông không phổi trong một dòng suối nhỏ ở dãy núi Appalachian của Mỹ. Chúng có nhiều điểm khác biệt so với những loài kỳ giông mà con người từng biết.
Loài kỳ giông mới không được xếp vào bất kỳ họ kỳ giông nào mà chúng ta đã biết. Chúng hô hấp qua da và được gọi là Urspelerpes brucei hay "kỳ giông mũi đốm" do có mảng màu vàng trên mũi. Chiều dài trung bình của chúng là 25-26 cm.
"Trong suốt 50 năm qua không có bất kỳ loài động vật lưỡng cư hay động vật 4 chân có xương sống nào được tìm thấy tại Mỹ. Vì thế đây là phát hiện đáng ngạc nhiên đối với chúng tôi", nhà sinh học Carlos Camp của Đại học Piedmont phát biểu.
Trên toàn thế giới có gần 500 loài kỳ giông, trong đó 2/3 không có phổi và hô hấp qua những lỗ thủng trên lớp da ẩm ướt. Vùng cao nguyên Appalachian ở phía đông nam nước Mỹ là nơi có khá nhiều loài kỳ giông không phổi. Chúng sống ở những nơi ẩm ướt hoặc có độ ẩm cao như suối, vách đá, cây, tầng lá rụng trong rừng, hang dưới lòng đất.
Con đực có hai sọc đen chạy dọc theo cơ thể, trong khi con cái không có sọc đen. (Ảnh: National Geographic) |
"Các loài kỳ giông ở Mỹ nói chung và cao nguyên Appalachian nói riêng được nghiên cứu kỹ lưỡng và liên tục trong hơn một thế kỷ qua. Do đó việc phát hiện một loài hoàn toàn mới là điều mà không ai ngờ tới", Campgiải thích.
Kỳ giông mũi đốm có kích thước cơ thể nhỏ hơn tất cả những loài kỳ giông từng được biết đến ở Mỹ. Chúng cũng là loài kỳ giông không phổi duy nhất mà con đực có màu sắc và họa tiết khác con cái - một đặc điểm vốn chỉ có ở các loài chim. Những cá thể đực có lưng vàng và hai hàng sọc sẫm chạy dọc theo cơ thể. Màu vàng trên cơ thể con cái nhạt hơn và chúng không có sọc sẫm. Con đực có 15 đốt xương sống trong khi con cái có 16 đốt.
Cá thể đực và cá thể cái của phần lớn loài kỳ giông không phổi có kích thước khác nhau, song ở loài kỳ giông mũi đốm chúng lại có kích thước tương đương. Chúng có 5 ngón chân, trong khi đa số loài kỳ giông khác chỉ có 4 ngón. Hành vi và lối sống của kỳ giông mũi đốm vẫn là điều bí ẩn. Cấu trúc răng và hàm cho thấy chúng bắt những loài động vật nhỏ, như côn trùng, bằng chiếc lưỡi có khả năng phóng ra ngoài giống như những loài kỳ giông không phổi khác.
Nhóm của Camp mới tìm thấy 8 con kỳ giông mũi đốm trưởng thành. Tất cả chúng đều sống trong dòng suối nhỏ. 4 con ẩn nấp sau những tảng đá và 4 con khác dưới lớp lá mục. 3 con là giống cái và đều có trứng.