Caroline Coile bắt đầu để ý thấy lũ chó nhà mình cư xử rất kỳ lạ, bắt đầu từ Bibi, một con chó săn cảnh giống Saluki. Con có vốn dĩ rất lanh lợi và lúc nào cũng hiếu động. Nhưng rồi một ngày, Coile bắt gặp nó đang đi bộ một cách cực kỳ chậm rãi bên dưới giàn quần áo.
Nó lim dim mắt, nhón từng bước chân và cứ để những thớ vải vuốt ve hờ hững lên lưng mình. Mọi thứ diễn ra cứ như một cảnh quay chậm slow motion. Con chó cứ như vậy trong vài phút, khiến Coile - một nhà nghiên cứu chuyên về di truyền học và hành vi của chó tại Đại học Bang Florida - cũng phải ngạc nhiên.
Hành vi này chỉ mới được ghi nhận trên chó.
Mọi chuyện có lẽ chẳng có gì để nói, nhưng bẵng đi một thời gian Coile lại một lần nữa bắt gặp khung cảnh đó. Lần này là một con chó Saluki khác, không phải Bibi nhưng nó đã lặp lại đúng các động tác đó.
Chỉ có điều, lần này con chó chọn đi dưới một tán cây sau nhà. Nó cũng vẫn lim dim, chậm rãi nhón chân từng bước. Và con chó cũng lại để tán lá kéo lê trên lưng mình, vuốt ve nó một cách hững hờ.
"Ngày đó, chúng tôi chưa biết hành vi đó là gì", Coile nói. "Chúng tôi sẽ chỉ nói. "Ồ, nhìn kìa, nó lại hóa thành một chú chó slow-mo rồi"". Mãi về sau khi tìm hiểu ra, cô mới biết những con chó nhà mình đã bị ma dắt.
Chó bị ma dắt là gì?
Tiếng Anh nó được gọi là "ghost-walking", hay "trancing" (xuất thần). Và hành vi này chỉ mới được ghi nhận trên chó. Các nhà khoa học chưa thấy bất kể một loài vật nào có hành động như thế, bao gồm cả những con mèo đôi khi cũng có chút slow-mo.
"Ghost-walking" là hành vi đặc trưng ở chỗ, những con chó sẽ chọn bước đi chậm rãi và thận trọng bên dưới một đối tượng mềm, treo rủ xuống (thường là tán lá, cỏ, khăn trải bàn, rèm cửa, quần áo…), và để cho đối tượng chạm nhẹ, hay vuốt ve hờ hững lên chúng.
Hành vi này thường thấy nhất ở loài chó sục bò (bull terriers). Đến nỗi nếu bạn gõ "dog trancing" hay "dog ghost walking" lên Youtube thì cá là bạn sẽ thấy một loạt các video về chó sục bò.
Một con chó Bull Terrier trong trạng thái ma dắt.
Mặc dù vậy, điều đó không có nghĩa là những loài chó khác không bao giờ bị ma dắt. Điển hình là hai con chó Saluki nhà Coile.
Cô đã tận mắt chứng kiến thấy chúng "chui xuống bên dưới thứ đang treo lơ lửng, tai thì thẳng băng, mũi hếch lên, mắt thì nhắm nghiền trông giống như đang cực kỳ ngây ngất", Coile cho biết.
"Nó không giống như chúng đang bị thôi miên bởi một quả cầu pha lê hay gì đó. Nhưng có vẻ những con chó đang đi vào một trạng thái giống như thiền định".
Liệu đó có phải một dạng rối loạn tâm thần?
Bây giờ, có lẽ nhiều chủ chó từng chứng kiến hành vi đó sẽ nghĩ rằng con chó nhà mình bị tâm thần. Và lo lắng của họ không phải là không có cơ sở.
Alice Moon-Fanelli, một nhà hành vi học động vật tốt nghiệp từ Trường Thú y Cummings, cho biết chó sục bò, loài hay bị ma dắt nhất cũng là loài hay bị bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) nhất.
Một số con chó này thậm chí bị nghiêm trọng đến nỗi chúng có những hành vi mất kiểm soát. Chẳng hạn như có những con chó sục bò cứ chạy quay tròn để đuổi bắt cái đuôi của mình.
Chúng làm như vậy không ngừng nghỉ vì bị ám ảnh cưỡng chế. Con chó không dừng lại để đi vệ sinh, cũng không dừng lại để ăn uống. Một số sẽ tự gây thương tích cho nó, hung dữ với chủ nhân và cũng đã có những con chó sục bò kiệt sức đến chết.
Moon-Fanelli vì vậy lo rằng hành vi bị ma dắt cũng là một trong số những biểu hiện ám ảnh cưỡng chế ở giống chó này.
Một con chó khác đang "trancing"
Nhưng Coile thì không đồng ý. Cô cho rằng "trancing" không phải là một dấu hiệu cho thấy chó của bạn bị OCD, hay bất kể một tình trạng thần kinh chưa được chẩn đoán nào.
Càng nghiên cứu sâu, Coile càng nhận thấy "ghost walking" thật ra chỉ là một hành vi vô hại ở chó. Cô nói: "Những chú chó sục bò sẽ chui vào gầm cây thông Noel, rèm cửa, khăn tắm… bất cứ thứ gì treo lên có thể gây ra kích thích ở lưng.
Đôi mắt của chúng lướt qua, và chúng sẽ đi bộ vào con đường này một cách chậm rãi, như đang bước đi trên mặt trăng. Sau đó một lúc thì những con chó sẽ tự thoát ra khỏi trạng thái đó và ổn thôi".
Và như đã nói, hành vi bị ma dắt này cho đến nay mới chỉ được ghi nhận trên chó. Coile nói rằng cô tin di truyền đóng vai trò trong việc thực hành hành vi này. Cụ thể thì chó sục bò và chó săn xám thường là loài dễ có nó nhất.
Một con chó sử dụng khăn trải bàn để trancing
Vì vậy, nếu bạn bắt gặp chú chó của mình len lén đi một mình dưới gốc cây, rèm cửa hay móc treo quần áo, bạn không cần phải hoảng sợ. Không có một con ma nào dẫn đường cả, nhưng chắc chắn, bạn đang có một con chó đang thiền định.