Sống trong môi trường không có trọng lực, các phi hành gia đối diện với nguy cơ bị loãng xương, mất cơ và ảnh hưởng tới hệ tuần hoàn máu.
Ngày 1/6, phi hành đoàn Dragon Crew đưa 2 phi hành gia Robert Behnken và Douglas Hurley đến Trạm không gian quốc tế ISS trên tên lửa Falcon 9 của công ty SpaceX. Đánh dấu sự kiện đưa người lên ISS bằng tàu tư nhân đầu tiên trong lịch sử.
Cơ thể con người cùng phản xạ của các nhóm cơ bắp, được phát triển dưới sự tác động của lực hút Trái Đất. Khi ở mặt đất, con người dùng nhiều lực để đi, đứng và cầm nắm đồ vật.
Sống trong môi trường không có trọng lực ngoài không gian, các phi hành gia đối diện với nguy cơ bị loãng xương và giảm khối lượng cơ vì phần lớn thời gian họ bay lơ lửng, không dùng quá nhiều lực để sinh hoạt.
Theo The Verge, các phi hành gia phải tập luyện từ 90-120 phút mỗi ngày, 6 ngày/tuần để bảo vệ cơ thể trước những thay đổi khi sống trong môi trường không có trọng lực.
Phi hành gia phải buộc mình vào hệ thống dây cao su để tránh bị trôi ra khỏi máy chạy. (Ảnh: NASA).
Trạm không gian quốc tế ISS được trang bị 3 máy tập thể dục bao gồm: một máy đạp xe, một máy chạy bộ và một máy nâng tạ mang tên ARED. Mỗi máy sẽ có công năng phục vụ cho từng bộ phận cơ thể khác nhau.
- Máy chạy bộ có thiết kế như máy chạy bình thường. Các phi hành gia buộc phải gắn cơ thể với hệ thống dây đeo cao su, có tác dụng giữ họ không bị trôi ra khỏi máy tập. Sau đó, họ sẽ cố gắng trượt chân trên bàn chạy, bài tập này tốt cho tim mạch giúp cải thiện tuần hoàn máu.
- Máy đạp xe được thiết kế không có yên ngồi. Thay vào đó, phi hành gia sẽ tựa vào miếng đệm ở sau lưng, giữ cơ thể cố định với tay nắm ở 2 bên. Thiết bị này giúp các phi hành gia tập luyện toàn bộ phần bên dưới cơ thể như đùi, chân và bàn châ
- Tạ không có tác dụng trong môi trường phi trọng lực, nên ARED sử dụng một xy lanh chân không để mô phỏng lại trọng lượng, giúp các phi hành gia thực hiện cái bài tập phát triển cơ ngực, cơ vai và vùng mông đùi.
Máy tập tạ sử dụng xi lanh chân không để mô phỏng lại trọng lượng. (Ảnh: NASA).
Theo NASA, khi sống bên ngoài Trái đất, khối lượng cơ sẽ giảm 11-17% và mật độ khoáng xương sẽ giảm 2-7% trong mỗi 180 ngày. Vì vậy, tập thể dục đóng vai trò rất quan trọng để duy trì sức khoẻ cho các phi hành gia.
Bên cạnh những thay đổi về cơ bắp và xương, các nhân viên của ISS cũng gặp những tác động liên quan tới việc vận chuyển máu trong cơ thể. Khi sống trong môi trường phi trọng lực, máu và các chất lỏng trong người có thể di chuyển ngược lên phần đầu, gây rối loạn tuần hoàn hoặc ảnh hưởng tới tầm nhìn.
Tuy nhiên, đa số các vấn đề sức khoẻ kể trên đều là tạm thời và sẽ biến mất khi các phi hành gia trở lại Trái đất.