Làm thế nào mà một phần của lục địa lại nằm dưới đáy biển, nơi mà chỉ hơn 2 tỷ năm sau mới được hình thành?
Các nhà khoa học tại một phòng thí nghiệm địa chất ở Bắc Kinh, Trung Quốc mới đây đã tiến hành phân tích những tảng đá có niên đại khoảng 2,8 tỷ năm do Tiến sĩ Henry Dick, một nhà khoa học Mỹ cấp cao của Viện Hải dương học Woods Hole (WHOI) ở Massachusetts, Mỹ cung cấp.
Kết quả cho thấy vật liệu đá không chỉ có niên đại 2,8 tỷ năm thuộc kỷ nguyên Archaean mà chúng còn có khả năng làm sáng tỏ cách thức hoạt động của bên trong Trái đất. Trước khi tiến hành đo thành phần hóa học của mẫu vật 2,8 tỷ năm tuổi, nhóm các nhà khoa học phát hiện ra rằng, bằng mắt thường, họ thấy chúng trông giống một thứ gì đó đến từ lục địa hơn là từ đáy biển.
Tảng đá có niên đại khoảng 2,8 tỷ năm do tiến sĩ Henry Dick cung cấp. (Ảnh minh họa).
Ross Mitchell, đồng tác giả của công trình cho biết: "Chúng tôi phát hiện thấy các chất rất bền khi bị nấu chảy hoặc trộn lẫn. Một thành phần như vậy chỉ ra thời đại Archaean từ 4 đến 2,5 tỷ năm trước". Tuy nhiên, làm thế nào mà một phần của lục địa lại "vượt không thời gian" nằm dưới đáy biển, nơi mà chỉ hơn 2 tỷ năm sau mới được hình thành?
Nghiên cứu cho biết, lời giải thích hợp lý nhất là những tảng đá vỡ ra từ phần phía nam của lục địa châu Phi cổ đại và trôi dạt qua lớp trên của lớp vỏ Trái đất hơn 2.000 km trước khi cuối cùng xuất hiện tại Rặng núi Tây Nam Ấn Độ - nơi tàu của Henry Dick vớt được.
Lớp trên của lớp vỏ Trái đất - được gọi là thiên quyển - mềm và nóng, không giống như lớp vỏ cứng và thạch quyển bên trên nó. Thiên quyển kéo dài từ khoảng 100 km đến khoảng 700 km bên dưới bề mặt Trái đất. Lớp thạch quyển không chỉ cho phép lớp vỏ và thạch quyển chuyển động xung quanh mà còn hoạt động giống như một máy trộn mạnh mẽ để trộn lẫn mọi thứ ở nhiệt độ khoảng 1.300 độ C. Nếu giả thuyết của các nhà khoa học là đúng, nó sẽ thách thức một nguyên lý thông thường rằng vũ trụ là đồng nhất về mặt hóa học.
Vì vậy, họ đang tích cực tìm thêm bằng chứng để hỗ trợ giả thuyết của mình vì trước đó, một bài báo trên tạp chí Nature năm 2008 cũng nói về những tảng đá lục địa cổ được tìm thấy một cách đáng ngạc nhiên dưới đáy biển trẻ.
Với sự tài trợ của Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ, nhà khoa học Henry Dick đã dẫn đầu và tham gia hơn chục chuyến đi kể từ những năm 1970 để lập bản đồ và lấy mẫu vùng Southwest Indian Ridge, một dãy núi dưới biển trải dài hơn 7.000km, chia đôi vùng biển giữa Châu Phi và Nam Cực.
Hố sâu nhất từng được khoan qua lớp vỏ đại dương, ở chặng thứ hai của một cuộc thám hiểm do nhà địa chất Henry Dick của WHOI dẫn đầu vào năm 2006, khoan sâu 1.500 mét bên dưới đứt gãy kiến tạo Atlantis, một khu vực của Ấn Độ Dương nơi lớp vỏ thấp hơn lộ ra.