Có những dấu hiệu cực kỳ nhỏ và rất dễ bị bỏ qua lại là dấu hiệu ung thư sớm.
Những dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư
- 1. Nốt mụn không biến mất
- 2. Cảm giác có dị vật
- 3. Ngứa kéo dài có thể là dấu hiệu ung thư
- 4. Đau tai
- 5. Chảy máu âm đạo bất thường
- 6. Mí mắt trên sụp xuống
- 7. Các mảng da có vảy hoặc mụn cóc
- 8. Thiếu máu
- 9. Khàn giọng kéo dài
- 10. Đầy hơi
- 11. Một khối u bất thường ở cổ
- 12. Sưng vú hoặc lõm vú
- 13. Đau xương
- 14. Đau sau khi uống rượu
- 15. Đi tiểu liên tục
- Khi nào cần đi gặp bác sĩ?
Đầu tiên, đừng hoảng sợ khi nhận thấy bản thân có các dấu hiệu này. Hãy bình tĩnh và đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa. Việc kiểm tra sớm sẽ giúp bạn sớm biết được điều gì đang khiến bạn cảm thấy "ốm yếu" và có những lựa chọn hành động có giá trị.
Tùy thuộc vào các triệu chứng, tiền sử bệnh và kết quả khám lâm sàng của bạn, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hoặc thủ thuật chẩn đoán cụ thể để tìm kiếm dấu ấn tế bào ung thư. Nếu ung thư được phát hiện, họ cũng có thể xác định liệu nó có lan rộng (di căn) đến đâu hay không.
1. Nốt mụn không biến mất
Ung thư da là một loại ung thư phổ biến với các dạng chính là ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư biểu mô tế bào đáy và ít phổ biến hơn là khối u ác tính. Trong đó, ung thư biểu mô tế bào đáy đôi khi có vẻ ngoài mờ như một viên ngọc trai hoặc như có kết cấu như sáp với màu vàng nhợt nhạt (waxy).
Nhiều người nhận thấy họ có những nốt mụn ở má hoặc mũi và không có dấu hiệu lên "cồi mụn" hay xẹp đi. Thông thường thì những loại ung thư này phát triển chậm và có tiên lượng điều trị cao.
Do vậy, bất kỳ một vết sưng mọc mới trên da nào kéo dài từ 6 - 8 tuần đều cần phải được kiểm tra.
2. Cảm giác có dị vật
Cảm giác nghẹn ở họng khó chịu thường đi đôi với chứng trào ngược axit nhưng đôi khi cảm giác mắc nghẹn đó có thể báo hiệu cho bạn biết một khối u đang hiện diện.
Chẳng hạn như các khối u ở đáy lưỡi và amidan do virus u nhú ở người (virus HPV) do quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex). Virus HPV có thể nằm im trong cơ thể bạn nhiều năm trước khi tạo ra các triệu chứng vì thế mà nhiều người không biết rằng họ thậm chí có nguy cơ mắc bệnh ung thư vùng đầu cổ.
Cảm giác như mắc tóc ở họng, nghẹn xương, gai gai khó chịu cần thăm khám sớm.
3. Ngứa kéo dài có thể là dấu hiệu ung thư
Một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư hạch có thể khiến người bệnh cực kỳ ngứa. Cơn ngứa phát triển và kéo dài ảnh hưởng lớn tới bề ngoài và sinh hoạt. U lympho là một loại ung thư ảnh hưởng tới hệ bạch huyết (một phần của hệ miễn dịch) bao gồm ung thư hạch Hodgkin và ung thư không Hodgkin. Và, bất kỳ một loại ung thư lympho nào cũng đều có thể gây ngứa.
Ngứa là một triệu chứng không đặc hiệu nên có thể khiến nhiều người phải khám từ bác sĩ da liễu tới bác sĩ nội khoa. Nếu việc điều trị da liễu không đem lại hiệu quả, hãy thử nói chuyện với bác sĩ để làm các sinh thiết tầm soát phù hợp.
4. Đau tai
Điều gì xảy ra khi một bên tai liên tục đau nhức nhưng không có dấu hiệu nhiễm trùng? Nguyên nhân có thể không liên quan tới tai của bạn mà là một dấu hiệu ung thư như ung thư miệng. Cơn đau này truyền đến tai từ dây thần kinh ở đầu hoặc cổ (referred otalgia).
Ung thư giai đoạn đầu ở phía sau lưỡi hoặc amidan có thể có những triệu chứng khá khó phát hiện. Và một người có thể bị đau tai mà không có triệu chứng nào kèm theo trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng trước khi phát hiện ra bệnh ung thư miệng. Đau tai dạng này cũng có thể là biểu hiện của ung thư miệng ở giai đoạn muộn cho thấy các tế bào ung thư đã di căn sâu và bắt đầu ảnh hưởng tới các dây thần kinh đó.
Thăm khám nếu bị đau tai mà không có triệu chứng nào khác kèm theo.
Điều gì xảy ra khi một bên tai liên tục đau nhức nhưng không có dấu hiệu nhiễm trùng? (Ảnh: Internet).
5. Chảy máu âm đạo bất thường
Chảy máu âm đạo hoặc kinh nguyệt không đều có thể liên quan tới sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu u xơ cổ tử cung hoặc polyp cổ tử cung. Tuy nhiên đôi khi, chảy máu âm đạo bất thường cũng có thể là dấu hiệu của ung thư nội mạc tử cung - loại ung thư khá phổ biến và có tiên lượng chữa khỏi cao.
Vì thế nếu bạn bị chảy máu âm đạo bất thường, đặc biệt là sau khi mãn kinh hoặc trước khi mãn kinh ở những người mắc bệnh mãn kinh có yếu tố nguy cơ ung thư nội mạc tử cung như béo phì đều cần được đánh giá tại cơ sở y tế.
6. Mí mắt trên sụp xuống
Mí mắt trên sụp xuống thường được hiểu là dấu hiệu của sự lão hóa, chấn thương hoặc triệu chứng cơn đột quỵ. Nhưng, đây cũng có thể là biểu hiện của hội chứng Pancoast-Tobias, một khối u ác tính ở đỉnh phổi. Dù bệnh này khá hiếm gặp với tỷ lệ <5% trong tổng số ca bị ung thư phổi.
Khối u Pancoast bắt đầu ở đỉnh phổi và lan sang các mô lân cận như xương sườn và đốt sống. Hầu hết các khối u Pancoast là ung thư phổi không tế bào nhỏ.
Không giống như các loại ung thư phổi khác, ho không phải là triệu chứng sớm của khối u Pancoast. Một trong những dấu hiệu đầu tiên có thể là đau vai dữ dội. Một số người mắc hội chứng Horner (một hội chứng hiếm gặp xảy ra khi các dây thần kinh đi từ não đến mắt và mặt bị hư hỏng) bao gồm sụp mí mắt, giảm kích thước con ngươi mắt (đồng tử) và giảm tiết mồ hôi ở bên mặt bị ảnh hưởng.
7. Các mảng da có vảy hoặc mụn cóc
Một mảng da đỏ, có vảy xuất hiện, mặc dù không cần phải ngay lập tức lo lắng về vấn đề này, nhưng nếu nó xuất hiện trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và không biến mất sau 8 tuần thì đây không phải là bệnh chàm mà có thể là dấu hiệu của ung thư biểu mô tế bào vảy.
Loại ung thư da này đôi khi có bề ngoài trông như một đám mụn cóc có hình vòm xuất hiện ở đầu, cổ, mu bàn tay. Một vài người có xu hướng phát triển các vết loét ở mu bàn chân sau nhiều năm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Bệnh chàm có thể dễ bị nhầm lẫn với ung thư biểu mô tế bào vảy. (Ảnh: Internet).
8. Thiếu máu
Thiếu máu, có thể khiến bạn mệt mỏi, choáng váng và chóng mặt, đôi khi có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư đại trực tràng. Tại sao lại như vậy? Ung thư đại trực tràng có thể khiến một người bị chảy máu đường tiêu hóa và máu xuất hiện trong phân.
Chảy máu trực tràng thường không dễ dàng để tự phát hiện bởi lượng máu thường rất nhỏ. Nhưng theo thời gian, mất máu kéo dài có thể dẫn tới sụt giảm số lượng hồng cầu và thiếu máu.
9. Khàn giọng kéo dài
Một số người bị mất giọng tạm thời khi bị cảm lạnh nặng. Khàn tiếng kéo dài là một vấn đề khác và cần được đánh giá kịp thời.
Ung thư thanh quản tấn công các mô trong thanh quản gây đau họng, đau tai hoặc khối u ở cổ hoặc họng. Ung thư thanh quản cũng có thể lan tới tuyến giáp, khí quản hoặc thực quản. Hãy thăm khám với bác sĩ nếu bạn có bất kì triệu chứng nào dưới đây:
- Đau họng hoặc ho kéo dài không khỏi dù đã dùng thuốc
- Nuốt khó hoặc bị đau khi nuốt, cảm giác có dị vật trong họng
- Đau tai
- Có khối u sờ thấy ở cổ hoặc họng
- Giọng nói bị thay đổi hoặc khàn giọng mà không phải cảm cúm.
10. Đầy hơi
Thỉnh thoảng việc bị đầy hơi hay chướng bụng đều không quá nghiêm trọng nhưng một số ít trường hợp bị đầy hơi và kèm theo khó chịu ở vùng chậu có thể là dấu hiệu ung thư buồng trứng.
Loại ung thư này có xu hướng tăng nguy cơ mắc nếu gia đình bạn từng có người mắc bệnh.
Đầy hơi và kèm theo khó chịu ở vùng chậu có thể là dấu hiệu ung thư buồng trứng. (Ảnh: Internet).
11. Một khối u bất thường ở cổ
Khối u xuất hiện ở cổ có nhiều nguyên nhân gây ra. Thông thường, các khối u hoặc vết sưng ở cổ khi các hạch bạch huyết bị sưng do nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, ung thư hoặc các nguyên nhân hiếm gặp khác.
Các khối u ở cơ cổ có thể do chấn thương hoặc vẹo cổ, một tình trạng trong đó cơ cổ khiến đầu nghiêng, quay hoặc xoay sang một bên. Những cục u này thường được tìm thấy ở phía trước cổ.
Đôi khi khối u ở cổ là do tuyến giáp gây ra. Tuyến giáp, một tuyến hình con bướm nằm ở cổ, chịu trách nhiệm kiểm soát nhiều chức năng cơ thể. Sưng hoặc u lồi lên ở tuyến giáp có thể là do bệnh tuyến giáp hoặc ung thư.
Tất cả các khối u ở cổ dù là trẻ em và người lớn đều cần được thăm khám bác sĩ ngay lập tức.
12. Sưng vú hoặc lõm vú
Những thay đổi bất thường ở vú, không đơn thuần chỉ là một cục u xuất hiện ở vú đều phải được thăm khám sớm. Các triệu chứng khác cần chú ý bao gồm:
- Đau vú
- Khối u hoặc có mảng vú bị dày lên (bao gồm cả ở nách)
- Thay đổi về kích thước và hình dạng vú
- Thay đổi da ở núm vú hoặc vú bao gồm cả vết lõm hay nếp nhăn ở vú, vú có mảng vảy, vú bị tấy đỏ và sưng
- Núm vú thụt vào trong
- Tiết dịch núm vú.
Các loại ung thư vú bao gồm: Ung thư biểu mô ống dẫn sữa tại chỗ, ung thư biểu mô ống dẫn sữa xâm lấn, ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ (LCIS), ung thư biểu mô tiểu thùy xâm lấn (ILC), ung thư biểu mô hình ống, ung thư biểu mô thể tủy và ung thư biểu mô dạng nhày. Ung thư vú đứng đầu trong các bệnh ung thư thường gặp ở phụ nữ trên thế giới và tại Việt Nam nên cần thăm khám sớm để có can thiệp sớm.
13. Đau xương
Đau xương có thể là kết quả của một chấn thương, nhiễm trùng hay loãng xương hoặc cũng có thể đau xương là dấu hiệu ung thư.
Đau xương không rõ nguyên nhân, đặc biệt là cột sống, xương chậu và xương sườn, có thể là triệu chứng của bệnh đa u tủy xương (multiple myeloma). Đa u tủy xương là một bệnh tăng sinh có tính chất ác tính của tương bào (plasmocyte) ở tủy xương và các cơ quan khác, có tỷ lệ khoảng 1% trong các bệnh ác tính và chiếm 13% trong các bệnh lý ác tính về huyết học.
Bên cạnh đó, đau xương hoặc khớp ở những người có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi hoặc sụt cân có thể là dấu hiệu của bệnh bạch cầu, một loại ung thư máu và tủy xương.
Đau xương hoặc khớp ở những người có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi hoặc sụt cân có thể là dấu hiệu của bệnh bạch cầu. (Ảnh: Internet).
14. Đau sau khi uống rượu
Bạn có thể cảm thấy nôn nao khi uống một lượng lớn rượu. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, cơn đau không rõ nguyên nhân sau khi uống rượu có thể gợi ý tới ung thư hạch Hodgkin, một loại ung thư bắt đầu từ các tế bào lympho. Ung thư hạch Hodgkin có thể bắt đầu ở hầu hết mọi nơi trong cơ thể. Các vị trí phổ biến nhất là các hạch bạch huyết ở ngực, cổ hoặc dưới cánh tay.
Theo Health, một nghiên cứu trường hợp được công bố mô tả một người đàn ông 31 tuổi trải qua những khoảnh khắc đau đớn dữ dội sau khi chỉ uống hai đến ba ngụm rượu. Anh ta có phản ứng tương tự trong ba tháng, không đau sau khi nuốt chất lỏng hoặc thức ăn khác. Sau khi sinh thiết hạch bạch huyết, bệnh nhân bị chẩn đoán mắc ung thư hạch Hodgkin.
Thông thường thì những bệnh nhân này có thể bị sưng ở một số hạch bạch huyết cổ hoặc ngực. Khi uống rượu, những khối u này dường như bị đau hơn.
15. Đi tiểu liên tục
Đi tiểu liên tục có thể liên quan tới các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu nếu kèm theo đau rát khi tiểu, bàng quang tăng hoạt, soi thận (nếu nước tiểu lẫn máu) hay tiểu đường type 2. Tuy nhiên đi tiểu liên tục cũng có thể là dấu hiệu ung thư bàng quang hoặc ung thư thận.
Tỷ lệ mắc ung thư thận ở nam giới được thống kê cao gấp hai lần nữ giới.
Khi nào cần đi gặp bác sĩ?
Bạn cần nhớ rằng, không phải mọi triệu chứng mà bạn gặp kể trên đều cho thấy bạn mắc ung thư. Nhưng nhận biết sớm các dấu hiệu thay đổi trong cơ thể này, bao gồm cả các triệu chứng mới như cơn đau có thể giúp bác sĩ dễ dàng hơn trong việc chẩn đoán xác định bệnh.
Ngoài ra, đừng bỏ qua các kỳ kiểm tra sức khỏe hàng năm bởi sàng lọc sức khỏe cũng như tầm soát ung thư định kỳ, nhất là ở người ngoài 40 đặc biệt quan trọng. Phát hiện sớm ung thư giúp cơ hội có tiên lượng sống cao hơn so với khi tế bào ung thư đã di căn và lan rộng.