Tăng phì hoàn Ceng Fui Yen vẫn được bán tràn lan dù đã bị Cục Quản lý dược cấm lưu hành |
Trên cấm, dưới bán
Về huyện Bến Lức, Long An, hỏi thuốc tăng cân cấp tốc, nhiều người xác nhận có biết và có dùng. Nhiều gia đình thuộc dạng “mình dây” nhưng thích tròn trịa hơn nên mua thuốc dùng cho cả nhà 4-5 người. Chị Nguyễn Thị Kim Y, Tân Hiệp, Bến Lức, Long An “bật mí”: “Ở đây người ta kiếm mua loại thuốc này nhiều lắm. Chị chỉ mua lại của một người khác. Nghe nói lấy ở Sài Gòn”.
Quay về TP.HCM, chúng tôi tìm đến phố đông y đường Hải Thượng Lãn Ông, Q.5. Hóa ra loại thuốc tăng cân này được bán tràn lan. Nhiều tiệm giới thiệu thuốc tăng phì hoàn dạng viên nang hiệu Ceng Fui Yen xuất xứ Malaysia có hai loại: bao bì cũ giá 70.000 đồng/hộp, bao bì mới 75.000 đồng/hộp.
Thực chất loại tăng phì hoàn hiệu Ceng Fui Yen được các nhà thuốc cho biết bán chạy nhất hiện nay đã bị Cục Quản lý dược cấm lưu hành từ 18-4-2005. Theo Cục Quản lý dược, loại thuốc này do Công ty TNHH dược phẩm Welip, Malaysia sản xuất, Công ty cổ phần Dược liệu trung ương 2 nhập khẩu.
Thuốc tăng phì hoàn bị thu hồi trên phạm vi toàn quốc do ngụy tạo tân dược, có thành phần không đúng như hồ sơ xin nhập khẩu. Viện Kiểm nghiệm đã phát hiện nang thuốc “tăng phì hoàn” có chứa cyproheptadin hydrochlorid với nồng độ khoảng 0,5mg/viên và dexamethason 0,02 mg/viên (hai chất này không có trong công thức đã đăng ký trong hồ sơ xin nhập khẩu).
“Thần dược” thành “độc dược”
Sau khi sử dụng hộp thuốc đầu, chị Nguyễn Thị Kim Y. thấy người khác đi rất rõ. Người cô ruột của chị cũng có biểu hiện tương tự. Chị cho biết bên cạnh việc ngủ li bì, lúc nào người cũng có cảm giác đói và ăn gấp hai gấp ba lần trước đây. Trong vòng một tháng chị lên đến 4kg. Thấy đã “vừa người”, chị ngưng uống thuốc thì gần một tháng sau có biểu hiện gầy trở lại, chị phải uống thêm hộp khác.
Cách đây gần một năm, nhóm cán bộ hưu trí ngụ tại ấp Mũi Lớn, xã Tân An Hội, huyện Củ Chi làm đơn kiện một nhà thuốc đã bán cho họ tăng phì hoàn hiệu Ceng Fui Yen. Ông Nguyễn Văn Xiêm - 63 tuổi - bị đau khớp cũng được giới thiệu mua loại thuốc này.
Sau khi uống hơn một tuần ông cảm thấy ăn ngon, ngủ được, đỡ nhức mỏi. Trong vòng hai tháng ông uống hết sáu hộp thì có biểu hiện mất trí nhớ. Ông được đưa đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, các bác sĩ cho biết ông Xiêm ngộ độc thuốc. Sau hơn một tháng nằm li bì, ông được chuyển sang Bệnh viện Tâm thần vì rối loạn thần kinh.
Hơn ba tháng uống tăng phì hoàn, ông Nguyễn Hữu Nhất cũng có biểu hiện mất trí. Nhiều người khác thì bị sưng phù mặt hoặc có biểu hiện đau nhức trở lại khi ngưng uống thuốc.
Cảnh báo: đáng sợ
Về việc tự mua uống thuốc tăng cân, BS Trần Hữu Vinh - trưởng phòng kế hoạch tổng hợp Viện Y dược học dân tộc - khuyến cáo: “Thuốc ngụy tạo tân dược rất nguy hiểm. Những loại này có thể gây tăng cân giả tạo bằng cách giữ nước. Lúc đầu người sử dụng có cảm giác ăn ngon, ngủ được.
Những thuốc này sử dụng phải có chỉ định của BS. Cyproheptadin dùng để chống dị ứng có tác dụng phụ: kích thích thèm ăn và làm buồn ngủ. Tuy nhiên việc ngưng sử dụng thuốc đột ngột có thể gây tình trạng biếng ăn. Còn dexamethason thuộc nhóm corticoid, nếu lạm dụng có thể dẫn đến hội chứng cushing: làm khuôn mặt sưng phù tròn như mặt trăng, lông tóc, râu ria rậm rạp.
Ngoài ra, những tai biến chính do lạm dụng corticoid là làm cao huyết áp, các vết thương chậm lên sẹo, dễ gây teo cơ, xương xốp và dễ gãy, làm loét dạ dày tá tràng, giảm sức đề kháng của cơ thể, rối loạn kinh nguyệt…
Theo BS Vinh, nguyên nhân gầy ở từng người khác nhau, vì vậy muốn sử dụng thuốc đông y hiệu quả nên đến các cơ sở chuyên khoa đông y, không nên sử dụng thuốc bừa bãi.
YẾN TRINH