Viên thuốc hạnh phúc

Vì sao lại có những vụ tự vẫn thương tâm trong khi nhiều người vẫn cố sống bất chấp nghịch cảnh? Câu trả lời cũng chính là động cơ đưa các nhà khoa học thần kinh đến với phát kiến về liều thuốc tổng hợp tạo sự hạnh phúc.

Các di chỉ khảo cổ gần đây cho thấy, từ thời đồ đá, tổ tiên chúng ta đã biết tạo ra những loại thức uống có cồn để có được cảm giác “bay bổng trên chín tầng mây”. Hiện nay, chỉ với một viên biệt dược tổng hợp cỡ đầu chiếc đũa vẫn có thể cho bạn cảm giác hưng phấn tột đỉnh. Và, các nhà khoa học thần kinh cũng đang bắt đầu điều khiển được cảm giác hạnh phúc từ trong não bộ...

Thí nghiệm để đi tìm hạnh phúc

Hai nhà khoa học Peter Milner và James Olds thí nghiệm làm cho chuột thấy hạnh phúc (Ảnh: bbc)

Vào năm 1954, hai nhà khoa học Peter Milner và James Olds đã tiến hành một số thí nghiệm cơ bản trên loài gặm nhấm. Hai ông đã cấy các điện cực vào não chuột thí nghiệm và phát hiện khi được kích hoạt bởi các xung điện nhỏ, con vật lộ rõ sự phấn chấn và vui thích; cảm giác này mất hẳn khi dòng điện bị ngắt. Họ còn phát hiện rằng khi lợi dụng biện pháp này, có thể ép con vật thực hiện những nhiệm vụ phức tạp và khó khăn mà bình thường nó không thể làm được, đặc biệt là có thể tạo ra xung điện với cường độ lặp lại 2.000 lần mỗi giờ để làm mất cảm giác thèm ăn uống... Và, hai ông cũng đã tìm ra được khu vực não bộ chịu trách nhiệm về cảm giác này.

Trong những năm cuối thập kỷ 1960, chuyên gia tâm lý Robert Heath ở ĐH Tulane (New Orleans, Mỹ) đã áp dụng phương pháp kích hoạt tương tự trên người.

Trong những năm gần đây, chính những thí nghiệm trên đã đưa các chuyên gia thần kinh học đến với phương pháp chữa trị tương tự để giúp người bệnh Parkinson khắc phục chứng liệt rung, đặc biệt là ngăn chặn được chứng đau nhức kinh niên ở người cao tuổi.

Liều thuốc hạnh phúc tương lai

Từ kết quả ngoài mong đợi này, có ý kiến đề xuất liệu pháp tương tự cho liều thuốc hạnh phúc trong tương lai. Song, theo chuyên gia thần kinh học Morten Kringelbach ở ĐH Oxford thì con đường phía trước vẫn còn khá dài.

Liều thuốc hạnh phúc tương lai (Ảnh: bbc)

Vẫn theo BS Kringelbach, mặc dù hiện tại khoa học đã có thể tạo ra được cảm giác hạnh phúc hay sự thỏa mãn nhất định cho con người, nhưng ưu tiên trong lúc này chủ yếu sẽ là giảm nhẹ bớt cảm giác đau đớn và tình trạng trầm uất kéo dài ở các bệnh nhân trầm cảm.

Nên chăng?

Theo một cuộc thăm dò mới đây tại Anh về vấn đề có nên chọn viên thuốc hạnh phúc tổng hợp, hầu hết những người được hỏi đều cho biết sẽ sử dụng nếu không có tác dụng phụ, trong khi có đến 3/4 tỏ ra thận trọng...

Trong khi đó, chuyên gia tâm lý học kỳ cựu Ed Diener lại một mực phản đối ý tưởng về cảm giác hạnh phúc nhân tạo. “Không ai trong chúng ta muốn “cách ly” sự hạnh phúc, nhưng chắc chắn sẽ tốt hơn khi với chức năng xúc cảm riêng, chúng ta tự phản ứng lại khi điều xấu diễn ra và hân hoan lúc điều tốt lành đến...” – ông nói. Cùng chung quan điểm trên là ý kiến của GS Paul Salovskis, chuyên gia tâm lý học lâm sàng ở King’s College London. Ông này cho rằng, loại biệt dược hạnh phúc có thể sẽ là giải pháp... bất hạnh khi bị lạm dụng, như phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ không phải luôn làm bạn đẹp thêm.