Bộ Quốc phòng hôm qua bắt tay vào hoạt động rà phá bom mìn chưa nổ, bước đi đầu tiên trong tiến trình phối hợp giữa Việt Nam và Mỹ nhằm tẩy chất da cam/dioxin khỏi điểm nóng Đà Nẵng.
Việc rà phá bom mìn chưa nổ là một trong những hoạt động được Bộ cấp kinh phí và tiến hành như là một phần đóng góp của Việt Nam trong chương trình khắc phục hậu quả của dioxin. Đây là bước đầu trong dự án được thực hiện bởi Bộ Quốc phòng Việt Nam và Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) để tẩy độc đất và cát bị ô nhiễm dioxin ở các địa điểm gần sân bay.
Sân bay Đà Nẵng là một trong ba điểm nóng về chất da cam/dioxin tại Việt Nam. Theo nghiên cứu của một công ty Canada, mức ô nhiễm dioxin tại một số điểm ở khu vực này cao gấp hàng trăm lần mức quốc tế cho phép.
Thiếu tướng Đỗ Minh Tuấn, Phó tư lệnh quân chủng phòng không - không quân, đơn vị được giao rà phá bom mìn, phát biểu: “Thực hiện thành công dự án này sẽ tẩy độc dioxin cho 29 hécta đất để có thể sử dụng cho các hoạt động kinh tế, thương mại, và giảm nguy cơ con người phơi nhiễm với hoá chất độc cũng như các tác động tiềm tàng khác về mặt sức khoẻ".
Một quân nhân trong đội rà phá bom mìn có mặt trong chiến dịch hôm nay.
Ảnh: Richard Nyberg, USAID.
Đại biện Lâm thời Mỹ Virginia Palmer bình luận rằng việc Bộ Quốc phòng rà phá bom mìn chưa nổ là một ví dụ tuyệt vời về quan hệ cộng tác vững mạnh mà hai chính phủ đã xây dựng được từ dự án khắc phục hậu quả của dioxin, thông cáo của Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội cho hay.
"Như Ngoại trưởng Hillary Clinton đã nói trong chuyến thăm Việt Nam tháng 10 năm ngoái, chất dioxin tồn tại như "một di sản của quá khứ đau buồn mà chúng ta cùng trải qua", nhưng dự án này là một dấu hiệu của tương lai đầy hy vọng mà chúng ta đang cùng xây đắp", bà Palmer nói.
Hai chính phủ Việt Nam và Mỹ đã làm việc cùng nhau kể từ năm 2001 để giải quyết các vấn đề về môi trường và sức khoẻ liên quan đến ô nhiễm dioxin xuất phát từ chất da cam.
Kể từ năm 2007, chính phủ Mỹ đã chi gần 42 triệu USD cho các hoạt động cải thiện môi trường, y tế, và giúp người khuyết tật ở Đà Nẵng, bên cạnh các chương trình khác được thực hiện trên toàn Việt Nam. Chính phủ Mỹ cũng cung cấp nhiều chục triệu USD cho việc rà phá bom mìn và hỗ trợ các nạn nhân bom mìn sau chiến tranh.
Trong thời gian chiến tranh ở Việt Nam, quân đội Mỹ đã cho thả hơn 70 triệu lít chất diệt lá, trong đó có loại chứa dioxin xuống miền trung và nam Việt Nam. Dioxin được cho là có liên quan đến một loạt bệnh tật và dị tật ở người. Việt Nam ước tính có 3 triệu người bị ảnh hưởng bởi phơi nhiễm chất dioxin.
Hiện ở Việt Nam có ba địa điểm được kết luận là "nóng" về dioxin, bao gồm các nơi trước đây không quân Mỹ từng cất trữ chất diệt lá ở Đà Nẵng, Biên Hòa của tỉnh Đồng Nai và Phù Cát ở tỉnh Bình Định.
Quốc hội Mỹ đã phân bổ tổng cộng 9 triệu USD dành cho các dự án tẩy độc chất da cam còn sót lại ở những điểm nóng tại Việt Nam. Năm ngoái, một nhóm nghiên cứu hỗn hợp Việt - Mỹ đã công bố một báo cáo, cho rằng cần có 300 triệu USD để tẩy độc và hỗ trợ các nạn nhân chất da cam/dioxin ở Việt Nam. Theo đó, số tiền này sẽ được sử dụng cho một chương trình kéo dài 10 năm.