Những cây trong một lọ thủy tinh lớn vẫn phát triển bình thường dù chủ nhân của chúng đã bịt kín miệng lọ trong 60 năm qua.
David Latimer - một cựu kỹ sư điện ở làng Cranleigh, hạt Surrey, Anh - bắt đầu trồng những cây thài lài trong lọ thủy tinh cỡ lớn vào năm 1960. Sau khi tưới nước lần thứ hai vào năm 1972, ông quyết định bịt kín miệng lọ và đặt nó bên dưới cầu thang, gần một cửa sổ để cây có thể đón ánh sáng tự nhiên. Dù không được chăm sóc và tưới, những cây trong lọ vẫn tiếp tục phát triển tới tận ngày nay, BNPS đưa tin.
Cựu kỹ sư điện David Latimer chỉ tưới cây đúng hai lần từ năm 1960 tới nay. (Ảnh: BNPS)
"Tôi không bao giờ xén hay tỉa những cây trong lọ và có vẻ như chúng đã không thể mọc thêm nữa", người đàn ông 80 tuổi nói.
Năm 1960, David Latimer, một kỹ sư điện ở làng Cranleigh, hạt Surrey, Anh bắt đầu tiến hành một trong những thí nghiệm mà cho tới nay, có lẽ là độc đáo và thành công bậc nhất ở lĩnh vực sinh học. Đó là hồ cạn khép kín.
Đối tượng thí nghiệm của ông là những hạt giống cây thài lài (spiderwort), được gieo bên trong một lọ thủy tinh cỡ lớn. Chứa bên trong là một dung dịch trộn lẫn gồm đất, axit sulfuric, phân bón, một ít nước. Sau đó, ông bịt kín miệng lọ, rồi đặt nó bên dưới cầu thang, gần một cửa sổ để cây có thể đón ánh sáng tự nhiên gián tiếp.
Cây xanh nếu không được tưới nước chỉ vài ngày sau sẽ chết. Thế nhưng điều kỳ lạ đã xảy ra bên trong chiếc lọ kín này: Dù không hề được chăm sóc và tưới nước, dù chỉ một lần, những cây trong lọ vẫn tiếp tục phát triển tới tận ngày nay - sau hơn 6 thập kỷ, và dự kiến sẽ còn tiếp tục sống trong nhiều năm nữa.
Khả năng sống sót kỳ lạ của những cây thài lài khiến các nhà khoa học bất ngờ, và bày tỏ mong muốn được tìm hiểu kỹ hơn về mô hình do Latimer áp dụng. Hóa ra, mặc dù cô lập với thế giới bên ngoài, song những cây trong lọ thủy tinh đã tự tạo ra một hệ sinh thái thu nhỏ.
Theo những ghi chú của Latimer, chỉ cần có ánh sáng, hệ thực vật này vẫn sẽ tiếp tục sinh trưởng. "Tôi không bao giờ xén hay tỉa những cây trong lọ và có vẻ như chúng đã không thể mọc thêm nữa", Latimer cho biết. "Cây sống sót theo cách được tất cả loài các thực vật thuộc hệ sinh thái cơ bản trên Trái đất áp dụng".
Dù cô lập với thế giới bên ngoài, những cây trong lọ thủy tinh đã tự tạo ra một hệ sinh thái thu nhỏ. Quá trình quang hợp diễn ra bình thường vì cây vẫn nhận ánh sáng. Cây hút khí carbon dioxide (CO2) và tạo ra khí oxy (O2), hơi nước. Khi lượng hơi nước trong lọ đủ lớn, chúng sẽ biến thành "mưa" và rơi xuống để cây hút.
Những chiếc lá già rụng xuống đáy lọ. Quá trình phân hủy của chúng cung cấp CO2 - loại khí mà cây cần để quang hợp - và dưỡng chất.
Vườn cây thu nhỏ của Latimer ở bên dưới cầu thang gần cửa sổ trong ngôi nhà của ông. (Ảnh: BNPS)
Các chuyên gia về nông nghiệp biết tới vườn cây độc đáo của Latimer sau khi ông gửi ảnh về nó tới đài phát thanh BBC. Chris Beardshaw, một chuyên gia thiết kế vườn kiêm người dẫn chương trình truyền hình tại Anh, nói rằng vườn cây của Latimer là một bằng chứng tuyệt vời về vòng tuần hoàn của sự sống.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu ở lĩnh vực vũ trụ của NASA thì bày tỏ mong muốn được áp dụng phương pháp này để xây dựng một hệ sinh thái khép kín trên Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS.