Bryggen - Nauy

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận khu Bryggen của Nauy là Di sản văn hóa thế giới năm 1979.

Bryggen - Di sản văn hóa thế giới tại Nauy

Bryggen theo tiếng Nauy có nghĩa là bến tầu, trên thực tế khu vực Bryggen gồm 1 loạt các khu nhà của Liên minh thương mại Hanse.

Bryggen nằm trên bờ vịnh hẹp, dẫn vào thành phố Bergen của Nauy. Ở Bryggen có tổng cộng 61 ngôi nhà được xây dựng liền với nhau cho đến nay những ngôi nhà còn lại vẫn được bảo tồn khá nguyên vẹn. Theo lịch sử của khu Bryggen thì thành phố Bergen được thành lập năm 1070. Cho đến năm 1360, khi một văn phòng của Liên minh thương mại Hanse được đặt ở khu Bryggen, thành phố bắt đầu phát triển nhanh chóng và trở thành một khu trung tâm thương mại quan trọng. Bến cảnh Bryggen là nơi tập kết, qua lại của những tầu buôn từ khắp nơi trên thế giới trong suốt 900 năm.

Các ngôi nhà của Liên minh Hanse được xây dựng lên bên bên tầu để phục vụ các thương gia tới giao dịch, buôn bán. Các ngôi nhà này được dùng chủ yếu làm nhà kho chứa hàng hóa trong quá trình giao thương. Trong một khoảng thời gian dài, các nhà kho tại đây luôn chứa đầy hàng hóa, bến tầu tấp nập các tàu của các quốc gia khác đến buôn bán, trung chuyển hàng hóa...Từ năm 1360 đến năm 1754, Bryggen trở thành trụ sở của Liên minh Hanse tại Nauy.

Về kết cấu và kiến trúc, các ngôi nhà ở Bryggen được xây dựng chủ yếu bằng gỗ và vật liệu địa phương. Kết cấu những ngôi nhà được xây dựng từ thời kỳ đầu dài và hẹp, dầm ngang với cột làm trụ của cả ngôi nhà. Mái nhà thường được ốp gạch dạng tấm ghép lại với nhau, điều này làm cho việc sửa chữa trở nên dễ dàng hơn. Cấu trúc này được xây dựng lập đi, lập lại tạo thành một tổng thể thống nhất cho khu nhà của Liên minh thương mại Hanse. Các dãy nhà được xây dựng đối diện với bến cảng, cách nhau bằng thanh gỗ hẹp. Mặt tiền của các ngôi nhà này đều quay về hướng bến cảng, phía sau của mỗi ngôi nhà có sân riêng. Thời gian đầu, các ngôi nhà này chỉ được dựng bằng gỗ, về sau đã được mở rộng với những nhà kho chống cháy dạng nhỏ được xây dựng bằng đá để bảo quản hàng hóa có giá trị khỏi hỏa hoạn.

Sở dĩ, có việc xây dựng các nhà kho bằng đá để chống cháy cho hàng hóa bởi trong quá trình lịch sử, thành phố Bergen đã bị nhiều trận hỏa hoạn, phần lớn các công trình ở đây được xây dựng từ gỗ đều bị ảnh hưởng. Khu Bryggen cũng chịu chung số phận trọng 1 trận hỏa hoạn xảy ra với Bergen. Cho đến năm 1702 chỉ còn khoảng 25% số nhà và nhà kho còn lại sau các trận hỏa hoạn tàn phá. Phần lớn những ngôi nhà hiện nay đều là nhà được xây mới từ những năm 1901 theo thiết kế của kiến trúc sư Jens Zeltitz Monrad Kielland. Cũng trong thời gian này, nhiều căn nhà bằng gỗ đã bị hư hại trong những trận họa hoạn trước đó cũng được phá dỡ tuy nhiên vài tầng hầm xây bằng đá từ thế kỷ thứ 15 thì vẫn được giữ lại.

Đến năm 1955, một phần khu nhà Bryggen lại tiếp tục bị thiêu hủy. Hiện nay, phần đất này đã được dùng để xây bảo tàng Bryggen. Bảo tàng là nơi lưu giữ và trưng bày những cổ vật, di vật của khu Bryggen.

Ngày nay, Bryggen là khu dành cho khách du lịch với nhiều tiệm bán đồ lưu niệm, tiệm ăn, khách sạn vv...

Những ngôi nhà gỗ đầy màu sắc bên bếp cảnh Bryggen ngày nay đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn và thu hút khách du lịch nhất tại Nauy.

Những căn nhà tại Bryggen được Unesco công nhận theo tiêu chí (iii).

Tiêu chí (iii): Bryggen là minh chứng minh họa cho sự tồn tại và hoạt động của một tổ chức xã hội trong thế kỷ 14. Khu vực cảng này cũng là một trong những cảnh thương mại lâu đời nhất của Bắc Âu đồng thời đây còn là một địa danh với những kiến trúc nhà truyền thống bằng gỗ đầy màu sắc không ở đâu có.

Chính quyền thành phố Bergen đã quan tâm đến việc bảo tồn các tòa nhà này từ những năm 1960 và chính nhờ sự nỗ lực trong công tác bảo tồn, tôn tạo đó mà năm 1979, Bryggen đã được Unesco công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Đến năm 2000, vấn đề quản lý di sản này lại một lần nữa được Chính quyền thành phố thắt chặt hơn, cụ thể như vật liệu cho việc sửa chữa, bảo tồn được lựa chọn kỹ; màu sơn cho đến các kết cấu lớn nhỏ trong nhà đều phải thông qua ý kiến của các chuyên gia mới được phép sửa chữa, tôn tạo.

Những năm gần đây, số lượng khách du lịch đến đây ngày càng tăng. Điều này mặc dù mang lại lợi nhuận cho ngành du lịch của Bergen nhưng cũng đồng thời đe dọa tới môi trường của di sản. Để khắc phục vấn đề này, Nauy đã xây dựng và triển khai kế hoạch bảo vệ cho di tích thông qua tạo một khu vực rộng lớn có chức năng như một vùng đệm. Các nhà hàng, quán ăn, dịch vụ phục vụ cho du lịch chỉ được phép hoạt động tại vùng đệm này.