Cá Sam chính là cái tên thường được người nuôi cá cảnh Việt đặt cho loài cá đuối nước ngọt. Chúng có tên tiếng Anh là Freshwater stingray. Tuy nhiên, người ta nhắc đến tên cá sam hơn do kiêng kỵ dùng từ “đuối” sợ rằng sẽ làm cho công việc làm ăn không phát đạt, thăng tiến như ý muốn.
Loài cá này có nguồn gốc từ lưu vực sông Amazon bởi đây là vùng có lượng phù sa màu mỡ và hệ động thực vật vô cùng phong phú.
Hiện nay có rất nhiều loại cá Sam khác nhau. Mỗi loài cá Sam có hoa văn và màu sắc khác biệt.
Chúng cũng là loài có kích thước lớn, khi trưởng thành một chú cá Sam có thể đạt đến 50 – 60 cm.
Cá sam có một cái gai nhọn có độc hình răng cưa nằm phía sau đuôi.
Thức ăn chính của cá Sam là tôm, thức ăn phụ là trạch, cá nhỏ, giun, thịt trùng trục, hàu,… Trung bình một ngày, một chú Sam trưởng thành có thể ăn tới 2,5kg tôm (chia ra 2-3 bữa chính)
Còn với những con sam bé, thì lượng ăn chỉ khoảng 1/3 hoặc ¼ lượng ăn của con trưởng thành.
Cái tên cá sam “stingray” sở dĩ được đặt như vậy là do chúng có một cái gai nhọn có độc hình răng cưa nằm phía sau đuôi. Đây cũng là vũ khí quan trọng giúp chúng tồn tại và phát triển đến ngày nay. Nếu không may bị gai đâm phải thì sẽ tạo nên vết rộp lớn và cảm giác cực kì bỏng rát. Muốn điều trị không phải là cho vào nước lạnh mà ngâm vào nước nóng hết sức chịu đựng để trung hòa chất độc. Và cách nhiều người dân Amazon hay dùng là đi tiểu vào vết thương vì nước tiểu vừa nóng, vô trùng lại hơi có tính axít.
Ở Amazon, đa số tai nạn với cá sam đều do người dân vô tình đạp phải khi chúng ẩn mình dưới lớp cát để nghỉ ngơi hoặc săn mồi. Ngay lập tức, chúng sẽ nhanh chóng tẩu thoát nếu không muốn bị bắt giữ. Với người nuôi cá thì hầu hết tai nạn đều xảy ra ở tay và cánh tay khi họ làm vệ sinh hồ hay bắt cá. Đôi khi đó chỉ là tai nạn ngẫu nhiên nhưng cũng có khi là do bất cẩn khi tiếp xúc với cá. Do vậy khi nuôi loài cá này, bạn cũng cần hết sức cẩn thận để không làm mình bị thương.