Cảnh báo tình trạng ký sinh trùng sốt rét tồn tại trong máu dự trữ ở các nước châu Phi

Khoảng 25% lượng máu dự trữ tại nhiều quốc gia khu vực phía Nam sa mạc Sahara có chứa ký sinh trùng gây bệnh sốt rét.

Đây là kết quả của 26 công trình nghiện cứu do các nhà khoa học Anh thực hiện đối với các đối tượng hiến máu tại khu vực này trong giai đoạn 2000 - 2017.

Phóng viên tại châu Phi dẫn lời tiến sỹ Philippe Guerin, giám đốc Mạng lưới Phòng chống Sốt rét Quốc tế và đồng thời là trưởng nhóm nghiên cứu, cho hay tỷ lệ người hiến máu có chứa ký sinh trùng sốt rét trong máu dao động từ 0% đến 74% tại 9 quốc gia châu Phi.

Theo ông Guerin, 90% số ca mắc sốt rét tập trung tại châu Phi. Kết quả này rất đáng báo động bởi ký sinh trùng sốt rét sẽ lây lan với tốc độ rất nguy hiểm thông qua con đường cho và nhận máu. Tại các quốc gia phát triển, việc kiểm tra mẫu máu được thực hiện một cách có hệ thống và bài bản nhằm loại bỏ máu có mầm bệnh trước khi truyền cho người nhận. Tuy nhiên, công việc này không được thực hiện một cách nghiêm ngặt ở các quốc gia nghèo và kém phát triển.

Bệnh nhân mắc bệnh sốt rét điều trị tại bệnh viện ở Monrovi, Liberia. (Ảnh: EPA/TTXVN).

Ngoài ra, do đa số người hiến máu là người trưởng thành nên mặc dù trong máu có chứa ký sinh trùng sốt rét nhưng hệ thống miễn dịch của những người này có khả năng tạm thời kiềm chế phát bệnh, do vậy đa số họ không có dấu hiệu phát bệnh. Trong khi đó, đa số người nhận máu là sản phụ và trẻ em là những đối tượng có khả năng miễn dịch yếu hơn.

Theo Tiến sỹ Philippe Guerin, người đồng thời là Giáo sư giảng dạy tại đại học Oxford (Anh), các nước châu Phi cần trang bị khẩn cấp những thiết bị cần thiết để kiểm tra và loại bỏ những mẫu máu nhiễm ký sinh trùng sốt rét nói riêng và các bệnh truyền nhiễm khác nói chung trước khi truyền cho người bệnh.

Hiện nhóm của tiến sĩ Philippe Guerin đang lên kế hoạch thực hiện các công trình nghiên cứu tương tự tại Mỹ La tinh và Đông Nam Á, nơi cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan ký sinh trùng sốt rét qua đường truyền máu.

Trong khi đó, trước thềm Hội nghị về bệnh sốt rét, diễn ra ở thủ đô London (Anh) ngày 18/4, một nhóm các lãnh đạo doanh nghiệp do tỷ phú Bill Gate (Bin Ghết) đứng đầu, cùng các nhà từ thiện và các bộ trường thuộc các nước bị ảnh hưởng bởi bệnh sốt rét, đã kêu gọi các nhà tài trợ đóng góp 3,8 tỷ USD cho các công trình nghiên cứu và sáng kiến nhằm cải thiện biện pháp phòng bệnh và điều trị bệnh sốt rét, căn bệnh khiến 500.000 người trên thế giới tử vong mỗi năm, chủ yếu là trẻ nhỏ. Theo cam kết của ông Bill Gate, quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates sẽ chi thêm 1 tỷ USD từ nay đến hết năm 2023 cho các nghiên cứu phòng chống bệnh sốt rét.

Bệnh sốt rét do ký sinh trùng Plasmodium gây ra với trung gian truyền bệnh là muỗi cái Anopheles. Các triệu chứng điển hình của bệnh là sốt, đau đầu, nôn… Nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong do ký sinh trùng xâm nhập, phá vỡ hồng cầu làm tắc nghẽn các mạch máu.