Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows - Canada

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows của Canada là Di sản văn hóa thế giới năm 1978.

Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows - Di sản văn hóa thế giới tại Canada

Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows là một địa điểm khảo cổ nằm tại phía bắc đảo Newfoundland tại Canada. Khu vực này được phát hiện năm 1960, trước đây vốn là khu vực định cư của người Norse và người Viking – nổi tiếng trong lịch sử loài người

Di chỉ này đầu tiên được đặt tên là Anse à la Médeé, điều này được kiếm chứng qua một hải đồ của người Pháp thực hiện năm 1862. Sau đó nó được đổi tên thành L'Anse aux Meadows, nguyên nhân vì sao đổi tên thì đến nay vẫn chưa rõ.

L'Anse aux Meadows được công nhận là di chỉ của người Bắc Âu lớn nhất tại khu vực Bắc Mỹ. Sau khi tìm hiểu, nghiên cứu tại di chỉ này, nhiều giả thuyết cho rằng chính những người Viking đã tìm ra Châu Mỹ chứ không phải nhà thám hiểu Christopher Columbus.

Một vài công trình cổ còn lại vẫn được duy trì, bảo vệ tại khu di sản

L'Anse aux Meadows bao gồm 3 khu, có dấu tích của 8 tòa nhà. Qua việc nghiên cứu các hiện vật còn sót các nhà khảo cổ cho biết chúng được xây dựng vào khoảng thế kỷ XI.

Điều đặc biệt là trong khu vực này, có bằng chứng chứng tỏ rằng đã từng tồn tại một lò rèn sắt ở đây. Các nhà khoa học tin rằng đây là nơi người Viking dùng để rèn phụ tùng cho thuyền của mình.

Vốn là những chiến binh dũng cảm đồng thời là những người nông dân giỏi, chăn nuôi gia súc, gia cầm được coi là quyết định sự tồn tại của người Viking. Tuy nhiên, ở L'Anse aux Meadows, người ta không hề tìm thấy những căn nhà phụ, lều dành cho động vật nào hết...Từ những chứng cứ này các nhà khảo cổ, lịch sử và các nhà khoa học đã nảy sinh giải thuyết về việc khu vực này chỉ là nơi định cư tạm thời, làm bàn đạp để người Viking du hành, thám hiểm xa hơn mà thôi.

Tuy nhiên, các tài liệu khảo cổ trước đây chưa tiết lộ quá nhiều về mối liên hệ giữa người Viking với những người Mỹ bản địa. Điều này dấy lên những sự nghi hoặc về việc tới châu Mỹ của người Viking. Có không ít ý kiến trái chiều vẫn bảo vệ quan điểm, Colombus mới là người phát hiện ra "thế giới mới". Sự tranh cãi giữa hai phe, một bên cho rằng người Viking đã tìm ra Châu Mỹ, còn phe đối lập thì dứt khoát ủng hộ luận điểm Colombus tìm ra Châu Mỹ đã diễn ra trong một thời gian rất dài. Gần đây, nhà khảo cổ Sutherland công bố các nghiên cứu của mình và chứng minh được sự tương tác của người Viking với thổ dân châu Mỹ. Cụ thể, Sutherland cùng đoàn của mình không chỉ tiến hành tìm kiếm bằng chứng tại L'Anse aux Meadows mà nhà khảo cổ nổi tiếng này còn khai quật tại nhiều khu vực khác như đảo Baffin, thung lũng Tanfield... Đáng kinh ngạc ở chỗ, những nghiên cứu của bà được bắt nguồn từ một sợi dây chão mềm hơn 700 tuổi trên đảo Baffin. Sợi chão được bện lại từ những sợi lông thú ngắn, trong khi người bản địa Baffin chỉ khâu áo bằng lông thú và không hề biết dệt vải.

Có nhiều giả thuyết, tranh cãi về việc người Viking đã tìm ra Châu Mỹ chứ không phải Columbus.

Nghịch lý này được giải mã vào năm 1999 khi Sutherland phát hiện ra sợi chão kia giống hệt một vật tương tự ở đảo Greenland - dấu tích còn lại của những người Viking. Điều này càng thôi thúc Sutherland đi tìm mối liên hệ thực sự bị lãng quên trong lịch sử.

Sau nhiều năm tìm kiếm, tại những khu vực khảo cổ tại Bắc Mỹ, đoàn của Sutherland đã tìm thêm được rất nhiều các mảnh vải, dây chão tương tự. Họ cũng khám phá ra 30 đồ tạo tác truyền thống Bắc Âu bằng đá mà chỉ người Viking mới sử dụng. Một bằng chứng thuyết phục khác đó là những thanh gỗ nhỏ - một vật dụng không thể thiếu trong thương mại của người Viking. Trong quá khứ, người Viking hẳn đã đặt chân tới nơi này, sử dụng những que gỗ quen thuộc để ghi lại các cuộc giao thương với người bản địa. Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm kiếm, giải mã, nhà khảo cổ Sutherland và nhóm của bà đưa ra là giả thuyết gây chấn động đó là: những người Viking đã tới Bắc Mỹ trước. Họ tới đây để thám hiểm, tìm kiếm lông thú, ngà hải mã cũng như sản vật quý từ Cực Bắc đem về châu Âu buôn bán. Tại đây, họ đã gặp những thổ dân đầu tiên của châu Mỹ. Giữa họ không xảy ra quá nhiều xung đột mà cùng chung sống một thời gian, trước khi người Viking lên thuyền ra khơi trở lại châu Âu. Mặc dù vậy, công trình nghiên cứu này chưa đủ căn cứ để khẳng định với thế giới vì thế việc ai làm người tim ra Châu Mỹ vẫn còn cần nhiều lời giải đáp.

Người Bắc Âu đã định cư tại L'Anse aux Meadows từ khoảng hơn 1000 năm trước. Khu vực này hiện nay là một vùng đồng cỏ rộng lớn. Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows được Unesco công nhận là Di sản thế giới theo tiêu chí (vi): Di chỉ khảo cổ L'Anse aux Meadows là nơi người Viking đã từng sinh sống, đây cũng là bằng chứng sớm nhất về người Châu Âu trong thế giới mới. Bên cạnh đó, di sản này còn có giá trị đặc biệt bởi nó là bằng chứng về sự di cư của con người trong lịch sử phát triển.