Khó có thể ngờ rằng, những đặc điểm tưởng như là “đồ thừa” của các loài động vật như: chiếc mào của gà, màu lông vằn của hổ hay chiếc mũi của thú mỏ vịt lại là những thành tựu tiến hóa, giúp chúng trở nên ưu việt hơn đối thủ của mình!
Bạn đã có có khi nào thắc mắc rằng, tại sao loài hổ lại có bộ lông vàng sọc đen, trong khi màu sắc này lại khiến chúng khá nổi bật giữa môi trường rừng rậm và con mồi sẽ rất dễ dàng phát hiện? Sự thật, con mồi của hổ hầu hết là nai, hươu và các loài thú ăn cỏ khác chứ không phải con người, và những động vật này lại mắc chứng mù màu, dẫn đến việc chúng chỉ nhìn thấy thế giới qua gam màu lục – lam, chính điều này đã biến “bộ cánh” của chúa sơn lâm trở thành một lớp ngụy trang hoàn hảo.
Với hình dáng kỳ lạ và có phần đáng yêu, ít ai ngờ thú mỏ vịt lại là một kẻ săn mồi đáng gờm trong tự nhiên. Vũ khí bí mật của loài động vật nửa thú nửa vịt này chính là hai lỗ mũi nằm ở vị trí cực dị, rất nhạy với chuyển động và dòng điện. Nhờ vào chiếc radar sinh học này, nó có thể phát hiện ra các điện trường yếu hay bất cứ động tĩnh nào của con mồi trong môi trường nước, đặc biệt là loài tôm hùm đất crayfish.
Dáng đứng giống con người này của thú ăn kiến chỉ xuất hiện khi chúng gặp nguy hiểm. Vì không hề có răng nhưng lại sở hữu cặp móng vuốt rất khỏe và sắc nhọn, tư thế này giúp chúng có thể sử dụng thứ vũ khí này một cách hiệu quả nhất, điều khiến các loài ăn thịt cỡ lớn cũng phải e dè khi đối mặt thú ăn kiến.
Chiếc mào của loài gà không hề vô dụng như chúng ta vẫn nghĩ, mà trên thực tế đây là một bước tiến hóa vượt bậc của gà so với nhiều loài chim khác. Theo lý giải của các nhà sinh vật học, vì chim không hề có tuyến mồ hồi, nên chúng không thể làm mát cơ thể như cách mà con người và nhiều loài thú vẫn áp dụng. Vì vậy, trong quá trình tiến hóa, ở loài gà đã dần hình thành chiếc mào, cơ quan thay thế cho tuyến mồ hôi. Cụ thể, khi nhiệt độ lên cao, máu của của gà sẽ được truyền qua mào và được làm mát tại đây, từ đó giúp điều hòa thân nhiệt cho cơ thể.
Ít ai biết rằng, chiếc mũi to và có hình dáng kỳ lạ của linh dương saiga lại là một trong những lý do chính giúp loài động vật này vẫn tồn tại và phát triển đến thời điểm hiện tại. Cụ thể, chiếc mũi đặc biệt đã giúp chúng có thể lọc không khí một cách hiệu quả. Cùng với đó là khả năng điều hòa thân nhiệt (làm ấm không khí hít vào khi trời lạnh, làm mát khi trời nóng), từ đó mang lại khả năng thích nghi nhanh chóng với sự biến đổi khí hậu cho linh dương saiga.
Chiếc miệng phát triển dài với nhiều gai nhọn của cá đao hoạt động với vai trò một chiếc radar sinh học, tương tự như mũi của loài thú mỏ vịt vừa được đề cập ở trên. Cụ thể, với việc cảm nhận dòng điện trong nước, cá đao dễ dàng hiểu được có những thứ gì đang ẩn trong môi trường xung quanh. Ngoài chức năng cảm nhận, “lưỡi cưa” này còn giúp các đao tấn công và gây choáng con mồi.