Phát hiện mới về "mùi ảo"

Nghiên cứu đầu tiên ở Mỹ sử dụng dữ liệu đại diện trên toàn quốc để kiểm tra tỉ lệ và yếu tố nguy cơ đối với nhận thức mùi, góp phần vào việc mở khóa những bí ẩn về "mùi ảo".

Nghiên cứu công bố trên JAMA Otolaryngology-Head and Neck Surgery được dẫn đầu bởi Kathleen Bainbridge, tiến sĩ chương trình Dịch tễ học và Sinh học tại Viện Quốc gia về Điếc và Rối loạn Giao tiếp khác (NIDCD) thuộc Viện Y tế Quốc gia Mỹ.

Tiến sĩ Bainbridge và nhóm của mình đã sử dụng dữ liệu của 7.417 người trên 40 tuổi từ Khảo sát Khám sức khỏe và Dinh dưỡng Quốc gia 2011-2014.

Họ dùng câu hỏi để khám phá mối tương quan giữa các mùi ảo và đặc điểm của người tham gia như tuổi, giới tính, trình độ học vấn, chủng tộc/dân tộc, tình trạng kinh tế - xã hội, thói quen sức khỏe nhất định và tình trạng sức khỏe chung. Kết quả, cứ 1 trong 15 người Mỹ (khoảng 6,5%) trên 40 tuổi trải nghiệm nhận thức "mùi ảo".

Mùi là mùi nhiều khi không mà có. (Ảnh: REUTERS).

Theo Healthline, Phantosmia (phantom smell) - ảo giác khứu giác là tình trạng khiến chủ thể ngửi thấy mùi không có trong thực tế (trong bài sử dụng từ “mùi ảo”).

Science Daily trích lời tiến sĩ Judith A. Cooper, giám đốc NIDCD: "Các vấn đề với khứu giác thường bị bỏ qua bất chấp sự quan trọng của chúng. Chúng có thể có tác động lớn đến sự thèm ăn, đồ ăn yêu thích và khả năng ngửi thấy mùi nguy hiểm như hỏa hoạn, rò rỉ gas và thực phẩm hư hỏng”.

Donald Leopold, giáo sư lâm sàng Khoa Phẫu thuật tại Đại học Vermont Medical Center, Burlington (Mỹ) nói thêm rằng những bệnh nhân cảm thấy "mùi ảo" thường có chất lượng cuộc sống khốn khổ và đôi khi không thể duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Khoảng gấp đôi số phụ nữ so với đàn ông trải nghiệm cảm nhận "mùi ảo", đặc biệt là những người dưới 60 tuổi. Có thể giải thích bằng những nghiên cứu trước đây cho thấy nữ giới nhạy cảm về mùi, thường gọi tên mùi tốt hơn và thường bị ảnh hưởng tiêu cực bởi mùi hôi hơn nam giới, theo ABC News.

Nghiên cứu chỉ ra các yếu tố nguy cơ khác có liên quan đến việc bắt đầu cảm thấy mùi ảo bao gồm chấn thương đầu, khô miệng, sức khỏe tổng thể kém và tình trạng kinh tế xã hội thấp. Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng do những người có tình trạng kinh tế xã hội thấp hơn thường bị phơi nhiễm với chất gây ô nhiễm môi trường và độc tố.

Trong khi đó, điều kiện sức khỏe không tốt liên quan đến "mùi ảo" một cách trực tiếp hoặc do tác động của thuốc họ uống thuốc để điều trị tình trạng sức khỏe kém ấy.

Nguyên nhân cụ thể của ảo giác khứu giác cho đến nay vẫn là một bí ẩn. Bainbridge và các đồng sự nêu quan điểm: "Tình trạng này có thể liên quan đến việc thụ thể khứu giác hoạt động quá mức trong khoang mũi hoặc có thể là sự cố trong não khi truyền hiểu tín hiệu mùi”.

Nhóm cho rằng từ nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu khác có thể hình thành ý tưởng về điểm bắt đầu để truy nguyên nhân và cuối cùng là tìm ra cách ngăn ngừa hoặc điều trị tình trạng này.