Phát hiện mũi tên thời Đồ Đồng đẽo từ thiên thạch

501

Sau khi quét khu vực rộng bằng Thụy Sĩ để tìm cổ vật làm từ sắt thiên thạch, các nhà nghiên cứu phát hiện một đầu mũi tên rèn từ kim loại ngoài hành tinh.

Mô tả phát hiện trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Journal of Archaeological Science, nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Bern giải thích cách họ tìm kiếm bộ sưu tập khảo cổ quanh hồ Biel và tình cờ tìm thấy đầu mũi tên. Nặng 2,9g và dài 39,3mm, đầu mũi tên có nguồn gốc từ khu định cư Mörigen ở thời Đồ đồng, tồn tại vào giữa năm 900 đến 800 trước Công nguyên, IFL Science hôm 28/7 đưa tin.

Đầu mũi tên có thể rèn từ thiên thạch ở cách đó 1.600km. (Ảnh: Thomas Schüpbach/Journal of Archaeological Science).

Bản chất thiên thạch của sắt dùng để rèn mũi tên được xác nhận bởi sự tồn tại của đồng vị nhôm-26, chỉ xuất hiện trong vật thể ở ngoài khí quyển Trái đất. Nhóm nghiên cứu cũng xác định đầu mũi tên chứa hợp kim đặc biệt giữa sắt và nickel cũng chỉ có trong thiên thạch. Cặn lắng từ chất kết dính cổ đại, nhiều khả năng là hắc ín bạch dương, lưu lại trên vật thể, hé lộ đầu mũi tên có thể từng gắn vào cán dài. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu chưa rõ vũ khí được dùng để săn bắn hay chiến đấu.

Do Mörigen nằm cách di chỉ thiên thạch Twannberg chưa đầy 8km, thiên thạch này dường như là ứng cử viên rõ ràng cho nguồn sắt dùng trong đầu mũi tên. Tuy nhiên, sau khi phân tích món cổ vật, nhóm nghiên cứu nhận thấy mật độ nicken và germanium không khớp với thiên thạch Twannberg. Khi kiểm tra kỹ hơn, họ xác định vũ khí được rèn từ loại thiên thạch mang tên IAB. Thành phần khoáng chất chứng tỏ thiên thạch có khối lượng ít nhất hai tấn trước khi rơi qua khí quyển.

Trong số các thiên thạch IAB từ châu Âu, 3 thiên thạch có cấu tạo hóa học phù hợp với đầu mũi tên Mörigen gồm Bohumilitz (Cộng hòa Czech), Retuerte de Bullaque (Tây Ban Nha) và Kaalijarv (Estonia). Chỉ có thiên thạch Kaalijarv đâm xuống Trái đất trong thời Đồ đồng và là ứng cử viên chắc chắn nhất cho nguồn sắt trong đầu mũi tên.

Ước tính rơi xuống đất từ năm 1870 đến năm 1440 trước Công nguyên, những mảnh vỡ của thiên thạch Kaalijarv có thể rơi rải rác giữa các cộng đồng địa phương. Do Mörigen ở cách Kaalijarv khoảng 1.600km, nhóm nghiên cứu kết luận phát hiện của họ chứng minh sắt thiên thạch được sử dụng và buôn bán dưới thời Đồ đồng ở Trung Âu.

Cập nhật: 06/08/2023 VNE