Tại sao sữa làm giảm hiệu quả của thuốc kháng sinh?

Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy một số loại thuốc kháng sinh khi dùng cùng sữa có thể giảm hiệu quả, đặc biệt là nhóm điều trị nhiễm khuẩn.

Thuốc kháng sinh uống - như dạng viên hoặc dạng lỏng - cần được hấp thụ vào máu để hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, khi dùng cùng với các sản phẩm từ sữa như sữa, phô mai hoặc sữa chua, một số loại kháng sinh không được hấp thụ như mong đợi.

Theo nghiên cứu sự hấp thụ của một loại kháng sinh gọi là demeclocycline (tên Declomycin) vào máu giảm đến 83% khi dùng cùng sữa so với khi dùng với nước và bữa ăn không có sữa. Demeclocycline được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn đường hô hấp, như viêm phổi.

Nghiên cứu cho thấy uống sữa trước khi uống thuốc kháng sinh có thể làm giảm hiệu lực của thuốc. (Ảnh: UniversalImagesGroup/Getty).

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí European Journal of Pharmacology phát hiện, khi thuốc điều trị ung thư tuyến tiền liệt estramustine (có tên Emcyt) được dùng cùng sữa, nó tạo thành một phức hợp với canxi làm cho cơ thể khó hấp thụ thuốc hơn.

Một nghiên cứu khác, được công bố trên tạp chí Acta Pharmacologica et Toxicologica, phát hiện rằng thuốc sotalol (có tên Betapace), được sử dụng để điều trị nhịp tim không đều, cũng kết hợp với canxi. Sự kết hợp này làm giảm sự hấp thụ và hiệu quả của thuốc khi dùng cùng sữa.

Một nghiên cứu khác cho thấy khi ciprofloxacin được dùng cùng sữa, mức độ thuốc trong máu giảm khoảng 30% đến 36% so với khi dùng cùng nước. Loại kháng sinh này được sử dụng để điều trị một loạt các bệnh, từ viêm phổi đến lậu.

Có ít dữ liệu hơn về tác động của các sản phẩm sữa khác, nhưng các nghiên cứu nói chung cho thấy chúng cũng làm giảm mức độ kháng sinh trong máu.

Sữa cản trở sự hấp thụ của các loại thuốc này được các nhà khoa học lý giải do chúng chứa nhiều ion canxi và magiê, được gọi là "ion". Những ion này có thể kết hợp với một số loại kháng sinh, tạo ra một "hợp chất không hòa tan", theo Anastasiya Shor, trợ lý giáo sư tại Touro College of Pharmacy ở New York, chia sẻ qua email với Live Science. Các hợp chất không hòa tan không tan trong nước, và nếu một loại thuốc không thể tan trong chất lỏng bên trong ruột, nó không thể được hấp thụ vào máu.

Vì vậy, khi các ion canxi và magiê có mặt trong ruột, chúng hiệu quả giữ lại các phân tử kháng sinh ở đó. Lượng kháng sinh vào máu do đó giảm đáng kể, làm giảm hiệu quả của thuốc trong toàn bộ cơ thể.

Tương tác này với các sản phẩm từ sữa chỉ xảy ra với một số loại kháng sinh nhất định, đặc biệt là những loại thuộc hai nhóm: tetracyclines và fluoroquinolones. Nó không ảnh hưởng đến tất cả các loại kháng sinh.

"Để đảm bảo thuốc kháng sinh hoạt động như mong muốn, bệnh nhân nên uống thuốc 2 giờ trước hoặc 6 giờ sau khi tiêu thụ các sản phẩm từ sữa", Shor nói. "Điều này giảm thiểu tiếp xúc giữa canxi và kháng sinh trong đường tiêu hóa, và đảm bảo bệnh nhân nhận được lợi ích tối đa từ thuốc".

• Thuốc kháng sinh là gì và phân loại thuốc kháng sinh
• Tác dụng của sữa và những thời điểm tốt nhất nên uống sữa
• Muốn tăng chiều cao thì ngoài uống sữa cần tuân thủ theo 3 nguyên tắc sau