Thích rước bệnh thì đi cạo mặt, lấy ráy tai

Cái công đoạn "làm sạch" này ở các tiệm cắt tóc nam thực ra không hề sạch. Viện Pasteur TP HCM đã xét nghiệm mẫu bông ngoáy tai và lược của một tiệm cắt tóc và tìm thấy một số loại nấm gây viêm da, lở loét, viêm kết mạc, thậm chí nhiễm bệnh phổi.

Tại tiệm cắt tóc CK trên đường Nguyễn Hiến Lê, quận Tân Bình, TP HCM, anh thợ cắt tóc chải cho khách bằng cái lược đã gãy hai răng. Xong công đoạn cắt, tỉa, anh lấy chiếc khăn dính tóc lem nhem vắt sau ghế phủi lên đầu, cổ khách rồi cầm cái bàn chải đã cũ chải lên kẽ tai cho sạch tóc con.

Đến công đoạn cạo mặt, anh thợ bẻ đôi lưỡi lam mới thay vào con dao cạo mặt "để khách hoàn toàn yên tâm, khỏi sợ nhiễm HIV". Nhưng ngay sau đó, anh ta cầm miếng bông phấn mà phần tay cầm đã đen nhẻm, mặt bông và cả hộp phấn dính đầy tóc con của nhiều người để vỗ lên mặt khách. Như vậy, trừ chiếc lưỡi lam, còn lại từ kéo, tông đơ, bàn chải, khăn, bông phấn mỗi ngày được dùng chung cho hàng chục lượt người mà không hề được tiệt, tẩy trùng. Cạo xong, anh thợ đổ một thứ chất lỏng màu xanh ra tay mình rồi xoa lên trán khách, bảo đó là nước tẩy trùng hiệu Camelia.

Thứ nước sát trùng và phấn xoa mặt dùng trong các tiệm này chỉ có tác dụng làm yên lòng khách. Ở chợ Tân Bình có bán rất nhiều dung dịch loại này với đủ màu, đủ mùi, không hề có nhãn mác và nơi sản xuất. Tất cả đựng trong các can nhựa, giá 8.000 đồng/chai. Phấn xoa mặt thì giá rẻ giật mình: 1.600 đồng một bịch loại đặc biệt.

Hơ bông ngoáy tai lên đèn để... sát trùng

Bộ dụng cụ ráy tai của tiệm CK gồm nhiều thứ nhưng chủ yếu là dao cạo tai, một thanh dài có muỗng nhỏ xíu ở đầu (còn gọi là xà beng) dùng để cậy ráy tai, nhíp và một que dài đầu gắn túm bông tròn. Cả bộ cắm trong cái ống bằng vỏ lon bia 333 cũ kỹ đầy bụi. Vùng lỗ tai rất nhạy cảm, dễ tổn thương nhưng chiếc dao cạo tai lại không hề được thay.

Anh thợ cầm dao cạo tai quay vài vòng trong lỗ tai khách, lấy "xà beng" ra cậy rồi dùng nhíp gắp những mảnh ráy tai đủ màu đen vàng trắng ra. Lấy được mảnh nào, anh lại cần mẫn quẹt lên cẳng tay khách mảnh đó. Ông khách chỉ lấy tay gạt đi là xong, mặc kệ chúng nó bắn đi đâu thì bắn. Cuối cùng, anh thợ lấy cây bông tròn… hơ lên ngọn đèn dây đốt vài giây rồi xoe vào tai khách, bảo là để làm chết những con vi khuẩn dưới ngọn đèn nóng.

Từ các bàn cắt tóc lề đường đến tiệm cắt tóc máy lạnh, đâu đâu cũng cạo mặt, lấy ráy tai với bàn bản trên. Với trẻ em, làn da non nớt dễ xước hơn nhiều so với người lớn, do đó nguy cơ lây bệnh từ các dụng cụ mất vệ sinh kia cũng lớn hơn nhiều.

Lây nhiễm qua… thợ

Nhiều người quan niệm không sợ dây bẩn ở tiệm cắt tóc vì "ai đi cắt tóc xong về chẳng tắm gội ngay". Chính vì tâm lý dễ dãi đó nên vệ sinh tại các tiệm càng bị buông lỏng. Anh chủ tiệm N. khoe đã làm nghề này bảy năm, ngày nào đông cũng được 15-16 người. "Gặp khách bị lở loét ngoài da cũng chẳng muốn làm đâu nhưng người ta ngồi chờ riết thì cũng phải làm, chứ không người ta nói mình phân biệt, mất khách" - anh tâm sự.

Lược, kéo thì rửa mỗi ngày nhưng cái tông đơ điện và những thứ dùng để ráy tai thì chẳng tẩy trùng bao giờ. Anh quả quyết: "Nếu cạo chảy máu, người ta bỏ đi ngay, lần sau người ta đâu còn tìm tới mình nữa. Có chảy máu cũng không sao vì dao cạo dùng riêng". Thế nhưng các thứ khác đều dùng chung thì anh không nói đến!

Ngay cả đôi tay của thợ cũng là kho vi trùng. Suốt một buổi, anh N. hết xoa nước "sát trùng" lên mặt khách rồi cạo mặt, lấy ráy tai, tỉa lông mũi và búng xoành xoạch những cáu bẩn trên dao cạo xuống đất, rồi ăn uống, hút thuốc, cầm tiền khách trả... mà chẳng thèm rửa tay lần nào. Hết khách nọ đến khách kia, ai cũng được đôi tay ấy xoa lên mặt, tẩm quất lên trán.

Trong những người đi cắt tóc, lấy ráy ở các tiệm từ sang trọng đến bình dân, hầu như không ai chịu khó mang theo dụng cụ riêng. Bác sĩ Phạm Thị Kim Anh, Trưởng khoa Lâm sàng Bệnh viện Da liễu TP HCM cho biết, khi chị mang theo lược, khăn đến tiệm để cắt gội thì ai cũng nhìn chị như người trên trời rơi xuống.

Nhiều nguy cơ nhiễm nấm và vi khuẩn

Theo bác sĩ Kim Anh, trên đầu có rất nhiều loại nấm, ngay cả gàu cũng là một loại nấm cho nên chỉ cần chải lược chung cũng bị lây, ngay cả khi không bị xước da. Nếu tay có nấm Aspergillus Flavus mà dụi lên mắt hoặc ăn uống thì có thể bị viêm kết mạc, làm da đỏ, có vảy hoặc các bệnh về phổi. Nếu không tẩy trùng đúng cách thì không thể diệt được loại nấm này. Việc "hơ" cây bông trên ngọn điện không thể diệt được nấm.

Còn dược sĩ Phẩm Thị Thu, khoa xét nghiệm Viện Pasteur TP HCM, cho biết, viện đã tìm thấy 30 loại nấm gây rụng tóc, gàu và nhiều bệnh tóc, da đầu khác trên những chiếc lược của tiệm cắt tóc. Còn các loại bông ngoáy tai thì nhiễm rất nhiều loại nấm như Staphylococcus aureus (gây bệnh ngoài da, sưng đỏ từ gốc móng, viêm da, gây mụn nhọt, lở loét, rất khó chữa), Aspergillus flavus (rất độc, có trong phổi, khoang mũi, tai, trán; khi nhiễm rất khó chữa trị, gây hoại tử và áp-xe). Tay nhiễm các loại nấm này nếu dùng để ăn uống thì có thể gây bệnh đường tiêu hóa.