Nhà sử học A.Roger Ekirch tại Virginia Tech, Mỹ nghiên cứu về các giấc ngủ cổ đại và cho rằng giấc ngủ là một hằng số sinh học.
Thế nhưng, trong khi nghiên cứu về cuộc sống về đêm ở châu Âu và châu Mỹ thời tiền công nghiệp, ông đã phát hiện ra bằng chứng đầu tiên cho thấy nhiều người từng ngủ theo các phân đoạn - giấc ngủ đầu tiên và giấc ngủ thứ hai với khoảng thời gian nghỉ giữa chừng vài giờ để quan hệ tình dục, cầu nguyện, ăn uống, trò chuyện và uống thuốc.
Ekirch cho biết: “Đây là một kiểu ngủ chưa từng được biết đến trong thế giới hiện đại”.
Giấc ngủ hai pha
Cuốn sách tiếp theo của Ekirch, "At Day's Close: Night in Times Past", đã khai quật hơn 500 tài liệu tham khảo về những gì kể từ đó được gọi là giấc ngủ hai pha. Ekirch hiện đã tìm thấy hơn 2.000 tài liệu tham khảo bằng hàng chục ngôn ngữ và quay ngược thời gian về thời Hy Lạp cổ đại. Cuốn sách năm 2004 của ông sẽ được tái bản vào tháng Tư tới.
Hình ảnh một cặp vợ chồng đang ngủ trên cửa kính của nhà thờ.
Nghiên cứu cho thấy việc huấn luyện giấc ngủ cho người lớn ngăn ngừa trầm cảm.
Việc ngủ suốt đêm không thực sự tồn tại cho đến chỉ vài trăm năm trước. Nó chỉ phát triển nhờ sự lan rộng của ánh sáng điện và cuộc Cách mạng Công nghiệp, với niềm tin rằng giấc ngủ là một sự lãng phí thời gian có thể được dành cho làm việc tốt hơn.
Lầm tưởng về giấc ngủ 8 giờ?
Tài liệu tham khảo đầu tiên về giấc ngủ hai pha mà Ekirch tìm thấy là trong một tài liệu pháp lý năm 1697 từ một tòa án lưu động "Assizes" được chôn trong một văn phòng thu âm ở London. Lời kể của một cô bé 9 tuổi tên là Jane Rowth đề cập rằng mẹ cô đã thức dậy sau "giấc ngủ đầu tiên" để đi ra ngoài. Người mẹ sau đó được tìm thấy đã chết.
Ekirch sau đó tìm thấy nhiều tài liệu tham khảo về giấc ngủ "đầu tiên" và "thứ hai" trong nhật ký, văn bản y học, tác phẩm văn học và sách cầu nguyện. Sách hướng dẫn của bác sĩ từ thế kỷ 16 ở Pháp khuyên các cặp vợ chồng rằng thời điểm tốt nhất để thụ thai không phải là vào cuối một ngày dài mà là "sau giấc ngủ đầu tiên", khi "họ thích thú hơn" và "làm chuyện ấy tốt hơn".
Nằm bên phải, rồi quay sang trái
Tuy nhiên, cuộc sống tiền công nghiệp không phải là thời đại Halcyon khi tổ tiên của chúng ta trải qua một ngày được nghỉ ngơi và trẻ hóa tốt, không bị mất ngủ hoặc các vấn đề về giấc ngủ khác, dễ dàng đồng bộ với chu kỳ đêm và ngày, các kiểu thời tiết và mùa. Sasha Handley, một giáo sư lịch sử tại Đại học Manchester ở Vương quốc Anh, người nghiên cứu cách các gia đình tối ưu hóa giấc ngủ của họ ở Anh, Ireland và các thuộc địa Mỹ của Anh từ năm 1500 đến năm 1750, cho biết.
Handley cho biết nghiên cứu của cô cho thấy, giống như ngày nay, giấc ngủ có liên quan đến sức khỏe thể chất và tinh thần và là một chủ đề khiến mọi người lo lắng và ám ảnh.
Các bác sĩ khuyên những người ngủ nên nằm về bên phải trước, rồi quay sang bên trái trong nửa sau của đêm. Nằm bên phải, có lẽ trong giấc ngủ đầu tiên, được cho là để cho phép thức ăn đi đến dạ dày, nơi nó được tiêu hóa. Quay sang trái, bên mát hơn, hơi thoát ra và tỏa nhiệt đều khắp cơ thể.
Chứng mất ngủ
Russell Foster, giáo sư khoa học thần kinh sinh học tại Đại học Oxford, đã thực hiện các thí nghiệm về giấc ngủ đã chỉ ra rằng, khi con người có cơ hội ngủ lâu hơn, giấc ngủ của họ có thể trở thành hai pha hoặc thậm chí nhiều pha.
Tuy nhiên, Foster, đồng thời là giám đốc của Sir Jules Thorn Sleep và Viện Khoa học Thần kinh Circadian tại Oxford, nghi ngờ rằng đó là một thói quen ngủ có thể xảy ra với tất cả mọi người.
Ông nói thêm, không ai nên áp đặt một chế độ ngủ theo từng giai đoạn, đặc biệt nếu nó làm giảm tổng thời gian ngủ. Foster nói, giấc ngủ bị gián đoạn được coi là ít có vấn đề hơn trong quá khứ, nhưng giấc ngủ ngon suốt 8 tiếng ở thời hiện đại không phải lúc nào cũng hữu ích.
Nghiên cứu của Foster cho thấy, nếu chúng ta thức dậy vào ban đêm, giấc ngủ có khả năng trở lại, nếu giấc ngủ không bị chi phối bởi mạng xã hội hoặc hành vi khác khiến bạn tỉnh táo hơn hoặc kích hoạt phản ứng căng thẳng.
Các chuyên gia về giấc ngủ khuyên, bạn nên rời khỏi giường nếu bạn không thể ngủ trở lại và tham gia vào một hoạt động thư giãn trong ánh sáng đèn ở mức thấp.