Giám định xương để xác định tuổi

Môn khoa học về giám định độ phát triển của xương có thể xác định độ tuổi đối với một con người để xác định "là vị thành niên" hay "đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự" hay chưa.

Lứa tuổi thanh, thiếu niên phạm pháp đã trở thành vấn đề nóng bỏng của xã hội. Thông thường những trẻ vị thành niên phạm tội luôn nằm trong tốp gia đình có hoàn cảnh éo le, trẻ em phải tự bươn chải kiếm sống, vì vậy, khi các em phạm pháp để xử lý theo pháp luật một cách đúng nhất như từ trước đến nay là truy tìm được thân nhân để xác định tuổi.

Nhưng với những gia đình đầy "uẩn khúc" thì việc nhớ ngày tháng năm sinh của con mình khó ai dám chắc là chính xác. Điều này đã gây không ít khó khăn cho công tác điều tra.

Nhưng thời gian gần đây, với môn khoa học về giám định độ phát triển của xương, nhằm xác định độ tuổi đối với một con người để xác định "là vị thành niên" hay "đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự" hay chưa đã thực sự giải tỏa mối hoài nghi, tranh cãi giữa các cơ quan tố tụng, vì liên quan đến khung hình phạt của Bộ luật Hình sự.

Chúng tôi đã trao đổi với Đại tá Phạm Ngọc Hiền - Phó Viện trưởng Viện KHHS và bác sỹ Lê Văn Đức, cán bộ Phân viện Khoa học Hình sự Bộ Công an chuyên gia về giám định độ tuổi. Theo thông tin, hiện nay chỉ có hai cơ quan chuyên trách về giám định xương để xác định độ tuổi, đó là: Viện Khoa học Hình sự và Viện Y học TDTT.

Bởi vì mô xương luôn thay đổi trong suốt đời sống con người, những biến đổi này liên quan đến hình thái bên ngoài của xương, cũng như cấu trúc và hình thái hóa học của xương. Từ đó, các nhà khoa học đã phát hiện được những đặc điểm, sự biến đổi của mô xương theo từng thời kỳ phát triển của độ tuổi.

Ví dụ, dựa vào xương sọ thì đánh giá kích thước và sự liền khớp; dựa vào hệ thống răng thì dựa vào thời kỳ sinh lý khi răng mọc, sự mòn răng và rụng răng. Con người thuở sơ sinh thì 6-12 tháng tuổi mọc hai răng cửa hàm dưới; thời kỳ răng sữa cuối cùng trung bình 24-34 tháng; đối với răng vĩnh viễn số 8, tuổi mọc trung bình là 19 nhưng có người mọc sớm vào độ tuổi 15, cũng có người mọc trễ khi đã 25 tuổi...

Vài năm trở lại đây, Viện KHHS đã triển khai công tác này giúp cho các cơ quan tố tụng có đủ chứng cớ khoa học để giải quyết những vụ việc liên quan đến tuổi.

Điển hình như trường hợp ngày 15/4, Nguyễn Thanh Nhàn đến nhà Phạm Thị Th. chơi, thấy Th. ở nhà một mình nên nảy sinh tà dâm. Nhưng hành động đồi bại này đã bị mẹ của Th. phát hiện, báo chính quyền lập hồ sơ xử lý.

Trong quá trình điều tra, Công an không thu thập được giấy tờ gì để chứng minh về tuổi của cháu Th., ngoài lời khai của gia đình là... hình như cháu sinh năm 1994 âm lịch và tuổi Hợi hay tuổi Sửu gì đó(?!), nhưng không nhớ ngày, tháng sinh.

Ngày 17/6, Phân viện KHHS giám định, xác định thời điểm giám định, cháu Th. có độ tuổi 11 năm 6 tháng đến 11 năm 9 tháng tuổi; hay trường hợp Trương Minh V. và Châu Văn H. đánh nhau gây thương tích, V. nhất trí bồi thường 200.000đ nhưng chỉ đưa có 100.000đ, sau nhiều lần đòi tiền không được, H. rủ thêm Nguyễn Hoàng L. đến quán cà phê tìm V. để trả thù.

H. cầm dao trực tiếp đâm chết V. rồi bỏ trốn. 14 ngày sau H. bị Công an bắt được, nhưng vì H. là đối tượng sống lang thang nên không xác định được độ tuổi. Theo lời khai của H. thì em sinh năm 1990. Và theo kết quả cơ quan Công an trưng cầu giám định tại Viện KHHS thì tại thời điểm giám định, H. có độ tuổi 18 năm đến 18 năm 3 tháng tuổi.

Một trường hợp khác, Võ Văn Y. và Nguyễn Hồng Q. là bạn, sống lang thang bằng nghề làm thuê. Một lần Q. bắt Y. uống rượu, nhưng Y. từ chối nên bị Q. tát tai 2 cái. Sau khi hai người uống hết một lít rượu, Q. tiếp tục chửi và đánh Y., tức giận Y. rút dao đâm Q. 3 nhát gây tử vong.

Ngày 18/8, Phân viện KHHS giám định và xác định thời điểm Võ Văn Y. gây án có độ tuổi là 14 năm 3 tháng tuổi đến 14 năm 6 tháng tuổi...

Khoa học giám định xương để xác định tuổi đã hỗ trợ tích cực cho công tác đấu tranh với các đối tượng hình sự cũng như dân sự ở lứa tuổi vị thành niên, hay thành niên, trên cơ sở khoa học giúp cho các cơ quan tố tụng xử lý đúng người, đúng tội danh mà luật pháp đã quy định.

Phương Quỳnh