Hành vi kỳ lạ của loài chim cánh cụt đã được nghiên cứu trong hơn 2 thập kỷ, và mãi tới ngày nay chúng ta mới hiểu chuyện gì đang xảy ra.
Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí PLOS ONE, các nhà khoa học cuối cùng đã lý giải được hành vi kỳ lạ của loài chim cánh cụt mào dựng (Eudyptes sclateri) khi chúng vứt bỏ những quả trứng do mình đẻ ra.
Chim cánh cụt mào dựng có hành vi kỳ lạ, khi chúng luôn bỏ 1 trong số 2 quả trứng được đẻ ra (Ảnh: Earth).
Được biết, chim cánh cụt mào dựng là một trong số những giống loài ít được nghiên cứu nhất trên thế giới. Chúng sống tập trung chủ yếu ở vùng cận Bắc Cực, có thói quen đẻ 2 quả trứng mỗi mùa sinh sản, nhưng luôn bỏ đi 1 quả.
Sau khi tìm hiểu kỹ hơn, các nhà khoa học nhận thấy sự khác biệt về kích thước giữa 2 quả trứng là vô cùng bất thường: Quả đầu tiên luôn nhỏ hơn quả thứ hai.
Do vậy, chim mẹ luôn giữ lại quả trứng thứ 2 mà chúng đẻ ra, mặc dù quá trình này có thể kéo dài nhiều ngày kể từ quả trứng đầu tiên. Thế nhưng, điều đáng kinh ngạc là chúng không hề "vô tình" bỏ rơi quả trứng xấu số, mà thực sự làm điều này có chủ đích.
Trong một khảo sát được thực hiện với 28 tổ chim cánh cụt, 65% trong số những quả trứng đầu tiên bị vỡ trong tổ, và các nhà khoa học tin rằng chim cánh cụt mẹ đã đập vỡ chúng. Những trường hợp còn lại ghi nhận quả trứng được lăn đi rất xa khỏi tổ, còn một số thì hoàn toàn biến mất.
So sánh kích thước 2 quả trứng cùng được đẻ ra bởi chim cánh cụt mẹ. Quả thứ nhất luôn bé hơn quả thứ hai (Ảnh: Lloyd Davis).
Nhiều giả thuyết liên quan tới việc "đẻ 2, bỏ 1" của chim cánh cụt mào dựng đã được giới khoa học đưa ra trong hơn 2 thập kỷ qua.
Nhiều người cho rằng đây là biện pháp "chọn lọc tự nhiên" được thực hiện bởi chim mẹ, khi chúng chỉ chọn đứa con tốt nhất (tương ứng với quả trứng to hơn). Những con chim này cũng ngừng đẻ sau quả trứng thứ 2, có lẽ như một biện pháp của chúng nhằm giới hạn dân số, để tránh rơi vào cảnh thiếu thức ăn.
Hành vi tương tự cũng được bắt gặp ở một số loài chim nhỏ hơn. Tuy nhiên sự khác biệt nằm ở chỗ nếu chúng quyết định "đặt cược" vào sự sinh tồn của giống loài, thì quả trứng đầu tiên được đẻ mỗi mùa thường sẽ là quả to hơn, và là quả được chọn để giữ lại.
Các nhà khoa học cho biết nghiên cứu này vẫn là dữ liệu chi tiết nhất hiện có về loài chim cánh cụt mào dựng.
Hiểu được phương thức sinh sản của chim là điều rất quan trọng trong các nỗ lực nhằm bảo tồn, đặc biệt là khi số lượng của chúng đang bị đe dọa nghiêm trọng do thu hẹp môi trường sống và biến đổi khí hậu.