Đối với hầu hết các loài động vật, không có đầu về cơ bản là kết thúc của mọi thứ. Nhưng gián có thể sống trong vài tuần một cách bí ẩn sau khi bị chặt đầu.
Gián có thể sống sót sau khi bị chặt đầu được giải thích bằng cách đông máu ở cổ. Việc thở của chúng diễn ra thông qua các lỗ nhỏ trên cơ thể được gọi là lỗ thông, không được não kiểm soát. Vì chúng là loài máu lạnh nên cần ít thức ăn và có thể sống hàng tuần nhờ bữa ăn mà chúng đã có trước ngày bị chặt đầu.
Hơn nữa, gián có hạch khắp cơ thể, khiến chúng vẫn có khả năng phản ứng với một kích thích, chẳng hạn như một nhà khoa học dùng bút đâm vào chúng. Không chỉ thế, chúng vẫn có thể di chuyển xung quanh dù không có đầu.
Gián có thể di chuyển xung quanh dù không có đầu.
Trong khi đó, cái đầu cũng có thể tiếp tục sống, tồn tại mà không cần cơ thể của nó trong nhiều giờ sau khi tách ra.
Tuy nhiên, một câu hỏi được các nhà khoa học quan tâm đó là liệu gián có thể sống sót sau vụ nổ hạt nhân? Liệu loài gián có đơn độc để thừa kế Trái đất sau ngày tận thế của cuộc chiến tranh hạt nhân?
Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi đầu tiên là có. Thực tế, gián được tìm thấy giữa đống đổ nát sau khi các quả bom hạt nhân ném xuống Hiroshima và Nagasaki vào năm 1945, mặc dù cần lưu ý rằng con người cũng được tìm thấy còn sống, nhiều người trong số họ đã chết vì nhiễm phóng xạ.
Tuy nhiên, không có hồ sơ nào về việc theo dõi sức khỏe của những con gián sau sự sống sót của chúng.
Các nhà nghiên cứu đi tìm câu trả lời đã thử nghiệm khả năng chống lại bức xạ của gián trước và sau những vụ nổ hạt nhân.
Trong hơn một tháng, các nhà nghiên cứu đã cho các nhóm gián, mọt trái cây và mọt bột khác nhau tiếp xúc với 1.000 rad (một đơn vị của liều bức xạ hấp thụ), 10.000 rad và 100.000 rad. Sau thử thách, 10% gián từ nhóm 10.000 rad vẫn còn sống, gấp 10 lần liều lượng gây chết người. Tuy nhiên, không ai trong số chúng có thể xoay sở để tồn tại ở mức 100.000. Nhưng, những con mọt bột đã làm. 10% sống sót sau con số khổng lồ 100.000 rad trong suốt 30 ngày của cuộc thử nghiệm, chứng tỏ bản thân chúng cứng cáp hơn nhiều so với những con gián đã chết từ lâu.
Vấn đề được quan tâm là thí nghiệm không xem xét liệu gián và mọt bột có thể tạo ra con cái sống sót hay không. Nó có thể là côn trùng sống sót sau vụ nổ và bức xạ, chỉ là không thể tiếp tục loài đủ lâu để đối phó với vấn đề toàn bộ chuỗi thức ăn đã bị xóa sổ.
Dù bằng cách nào, có vẻ như gián sẽ tệ hơn nhiều loài côn trùng khác nếu xảy ra chiến tranh hạt nhân.
Nhà sinh vật học tiến hóa Mark Elgar cho biết: "Có một số bằng chứng cho thấy chúng có vẻ khá kiên cường với tia gamma, mặc dù chúng không nhất thiết là loài có khả năng chống chịu cao nhất đối với các loài côn trùng. Bạn có thể lập luận rằng một số loài kiến, đặc biệt là những con kiến đào tổ sâu trong lòng đất, sẽ có nhiều khả năng sống sót sau ngày tận thế hơn loài gián".