Các nhà khoa học vừa tái tạo thành công hộp sọ mang tên Leti, là hộp sọ hoàn chỉnh duy nhất đại diện cho loài người tuyệt chủng Homo naledi bí ẩn, có tuổi đời xấp xỉ loài chúng ta nhưng yểu mệnh.
Theo Daily Mail, 28 mảnh xương (trong đó có 6 chiếc răng) đã được tìm thấy ở một nơi rất sâu trong hang động Rising Star ở Johannesburg, Nam Phi. Một nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi Đại học Wits (Nam Phi) đã ghép những mảnh xương và tái tạo thành công một hộp sọ tí hon của cá thể 4-6 tuổi, "có sự kết hợp giữa các đặc điểm của con người nhưng không phải con người hiện đại chúng ta".
Hộp sọ Homo naledi rất nhỏ bé với bộ não nhỏ, còn mang nhiều đặc điểm của Vượn người Phương Nam - (Ảnh: Đại học Wits)
Giáo sư Guy Berger từ Đại học Witwatersrand (Nam Phi), thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết vị trí khai quật hài cốt là rất bí hiểm vì không hiểu làm sao đứa trẻ "giống con người" đi vào được nơi rất sâu bên trong hang động. Cũng khá kỳ lạ khi toàn bộ các mảnh xương đều thuộc hộp sọ, không có dấu tích bất kỳ phần nào khác của cơ thể.
Tuy nhiên những mảnh sọ và hộp sọ được tái tạo đã giúp các nhà khoa học lần đầu tiên thực sự hiểu rõ về "loài người ma" Homo naledi mà đứa trẻ thuộc về.
Theo The Conversation, trước đó khoảng 1.500 mảnh hài cốt rời rạc khác thuộc về khoảng 15 cá thể đã được khai quật trong khu vực, cho thấy họ có đặc điểm như bàn tay, cổ tay, bàn chân... giống người hiện đại Homo sapiens chúng ta hoặc người Neanderthals.
Tuy nhiên hộp sọ vừa được phục dựng cho thấy họ nguyên thủy hơn nhiều, với bộ não nhỏ và thân trên còn mang nhiều đặc điểm của Vượn người Phương Nam sơ khai. Họ có khả năng leo trèo giỏi hơn con người hiện đại rất nhiều, nói đúng hơn là khá giống với một chú vượn.
Homo naledi được cho là ra đời khoảng 335.000 năm trước, tức xấp xỉ niên đại của Homo sapiens chúng ta (khoảng 300.000-350.000 năm trước, theo các nghiên cứu). Tuy nhiên họ chỉ sống song song trên địa cầu với chúng ta khoảng 100.000 năm, sau đó tuyệt chủng vào khoảng 236.000 năm trước.
Gọi là "loài người ma" bởi các mảnh hài cốt từng được tìm thấy từ họ rất nhỏ và không chứa đựng nhiều thông tin, khó dùng để mô tả đầy đủ về nhân dạng, nhất là khi không có hộp sọ. Vì vậy phát hiện mới là một bước tiến lớn giúp các nhà khoa học thực sự hiểu biết về một "người anh em" thất lạc của chi Người (Homo). Không có bằng chứng nào cho thấy có sự gặp gỡ, chung sống hay giao phối giữa họ và Homo sapiens.